本次研讨会的主讲人是英国伯恩茅斯大学科学、健康与数据传播研究中心主任、教授阮德安教授。
新闻业与人工智能：喧嚣的背后
阮德安教授指出，人工智能（AI）正逐渐在新闻行业中发挥重要作用。全球许多大型通讯社已将人工智能深度应用于新闻制作流程。美联社报道称，人工智能的使用帮助记者节省了高达20%的时间，使他们从报道财务报告等繁琐的工作中解放出来，同时提高了报道的准确性。彭博社也表示，其三分之一的文章是由一个名为“Cyborg”的机器人发布的。
自动化从动态数据源创建新闻报道的过程不仅节省了记者的时间，还为小型利基市场开辟了新闻报道的创作空间。人工智能能够分析复杂的数据源，从而帮助记者挖掘他们自身无法深入挖掘的信息。此外，在 Full Fact、BBC Verify 和 Snopes 等组织的支持下，人工智能在检测和预防虚假新闻方面也发挥着关键作用。
Toà cảnh toạ đàm “Nhà báo là ai? Báo chí đi về đâu khi AI sáng tạo nội dung ngày càng giỏi?”.
Tuy nhiên, GS. Nguyễn Đức An nhấn mạnh, đằng sau sự “náo nhiệt” mà cả xã hội đang dành cho AI, công nghệ này vẫn không thể thay thế hoàn toàn vai trò của con người trong ngành báo chí.
GS. Nguyễn Đức An chỉ ra bản thân báo chí hiện nay đưa tin về AI cũng đang “có vấn đề”. “Chúng ta chỉ thổi phồng, tạo ra cơn sốt và tập trung vào những lợi ích, quên đi mặt trái của nó. Điều này tạo ra hiệu ứng không tốt về cách xã hội tiếp nhận công nghệ", GS. An nhận định.
GS. Nguyễn Đức An cho rằng, cách báo chí đưa tin về AI hiện nay đang thổi phồng, tạo ra cơn sốt và chỉ tập trung vào những lợi ích, quên đi mặt trái của công nghệ này.
Giáo sư đề cập đến Nghịch lý Moravec, theo đó, những tác vụ có ý thức như lý luận cấp độ cao, chơi cờ hay chọn cổ phiếu tương đối dễ lập trình. Ngược lại, những tác vụ vô thức như đi bộ, chạy, nhìn và nhận dạng lại rất khó để lập trình. Điều này cho thấy, mặc dù AI có thể xử lý dữ liệu lớn với tốc độ chóng mặt, nhưng nó vẫn thiếu khả năng tư duy theo bối cảnh và trí tuệ xúc cảm cần thiết để kể chuyện một cách tinh tế.
GS. Nguyễn Đức An chỉ ra AI không thể có mặt tại hiện trường một vụ tai nạn, trong tòa án, hay trong một cuộc họp hội đồng. Nó không thể cảm nhận được nỗi đau của một gia đình hay nhìn vào mắt ai đó để nhận biết sự thật. Tất cả những gì AI làm là “giải phóng”các phóng viên để họ có thể thực hiện nhiều công việc đó hơn.
Mặc dù AI mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. AI có thể gia cố các định kiến xã hội hiện hữu, dễ bị ảo giác và cung cấp thông tin sai lệch. Do đó, việc sử dụng AI trong báo chí cần được thực hiện một cách cẩn trọng.
Giáo sư khuyến nghị, các nhà báo nên tiếp cận công nghệ này với một tâm thế cởi mở nhưng cũng đầy trách nhiệm. Để tận dụng AI một cách hiệu quả, các nhà báo cần được đào tạo bài bản về công nghệ này, đồng thời duy trì đạo đức nghề nghiệp và trách nhiệm với cộng đồng. Việc "thánh hóa" AI là điều không nên; thay vào đó, cần có sự giám sát của con người và minh bạch với người dùng.
Nhà báo cần coi AI là công cụ
Tại phiên thảo luận của toạ đàm, các thái cực của trí tuệ nhân tạo tiếp tục được các diễn giả trao đổi, lý giải.
论坛讨论环节有4位发言者（从右至左）：新闻与传播培训学院（IJT）院长潘文建博士、政策研究与传播发展学院院长阮光东博士、阮德安教授和数字媒体协会副主席黎诗平记者。
阮光东博士分享道：“越南媒体现在缺两样东西。第一是缺少读者的数据，我们不知道我们的读者是谁。第二是了解我们的读者。”
政策研究与媒体发展研究所所长进一步分析道：“去年，我们对越南170个新闻编辑室进行了一项调查，以了解有助于了解读者的技术。结果显示，约85%的新闻编辑室负责人已开始使用谷歌分析（Google Analytics）等技术来获取读者信息。然而，只有约34%的报道团队成员使用这项技术。”
这一差距反映了新闻编辑室各个层面在技术采用方面存在巨大差距，表明虽然领导层认识到技术的重要性，但其实施和实际应用仍然具有挑战性。
阮德安教授认为，当今世界报业以及越南报业的“报业经济困境”在于读者。我们正在失去读者，这并非科技的缘故。科技只会加剧这一问题。
人与人工智能关系的危机也是本次大会的热门话题。潘文基恩博士表示，许多人坚持认为人工智能必须取代人类，反之亦然，但事实证明，两者可以并存。
“我们身上的人性元素是人工智能无法取代的，”潘文基恩博士说道。他强调，情感、创造力以及对社会的深刻理解是人工智能尚未实现的方面。
新闻与大众传播研究所所长补充道：“记者必须找到人工智能无法取代的另一项工作，否则如果我们停滞不前，我们肯定会被取代。”
潘文建博士表示，记者如果停滞不前，就会被取代。
研讨会上还解答了许多问题，让大家有机会更好地理解新闻行业中人与科技的关系。发言嘉宾一致认为，人工智能在情感、创造力以及深入了解社会等重要方面无法取代人类。相反，人工智能应该被视为一种辅助工具，帮助记者提高工作效率和内容质量。
专家、演讲嘉宾与新闻传播学院师生合影留念。
作者：文章：Phuong Anh / 照片：Viet Ha - Hoang Giang
最新新闻
旧闻
