Hội thảo được tổ chức trong khuôn khổ chuỗi hoạt động học thuật định kỳ hai năm một lần của JSA, với lần tổ chức thứ 9 xoay quanh chủ đề“Gender Perspectives for Southeast Asia and Japan”.
Hội thảo quốc tế JSA là một diễn đàn học thuật uy tín, quy tụ các nhà nghiên cứu, giảng viên và học giả đến từ nhiều quốc gia và khu vực trên thế giới. Thông qua các hoạt động học thuật chuyên sâu, hội thảo hướng tới việc thúc đẩy đối thoại liên ngành, mở rộng góc nhìn nghiên cứu về các vấn đề xã hội đương đại, đồng thời tăng cường sự kết nối học thuật giữa Nhật Bản và các quốc gia Đông Nam Á trong bối cảnh toàn cầu hóa. Sinh viên ngành Nhật Bản học đến với hội thảo lần này, bên cạnh việc trau dồi kiến thức chuyên môn, còn được tạo điều kiện học hỏi và rèn luyện các kỹ năng phát triển bản thân như tư duy phản biện, trao đổi học thuật, giao tiếp trong môi trường quốc tế và khả năng tiếp cận các vấn đề nghiên cứu từ nhiều góc độ khác nhau.
Trước khi hội thảo chính thức diễn ra, vào ngày 9-10/12/2025, đoàn sinh viên ngành Nhật Bản học đã có cơ hội tham gia các hoạt động trải nghiệm thực tế tại thành phố Viêng Chăn. Thông qua việc tham quan một số địa điểm tiêu biểu của thủ đô Lào và khám phá không gian sinh hoạt địa phương tại chợ đêm Viêng Chăn, các sinh viên có thêm hiểu biết về đời sống, văn hóa và con người nước bạn Lào, từ đó tạo tiền đề thuận lợi cho quá trình giao lưu và trao đổi học thuật trong những ngày hội thảo tiếp theo.
Thầy và trò khoa Đông phương học tham dự hội thảo
Hội thảo chính thức diễn ra trong hai ngày 11 và 12/12/2025 với cấu trúc chương trình khoa học và chặt chẽ. Phiên khai mạc được tổ chức trang trọng với các bài phát biểu khai mạc và keynote speeches của các học giả uy tín. Bên cạnh đó, chương trình khai mạc còn có phần nghi thức mở thùng rượu Sake (Kagami Biraki) truyền thống của Nhật Bản kết hợp với biểu diễn nhạc cụ Khaen đặc sắc của phụ nữ Lào góp phần tạo nên không gian học thuật mang đậm bản sắc văn hóa của nước chủ nhà.
Sau phiên khai mạc, hội thảo tiếp tục với nhiều phiên thảo luận theo chuyên đề được tổ chức song song. Nội dung các tham luận và thảo luận tập trung vào những chủ đề đa dạng như: vấn đề giới và những chuyển dịch trong cấu trúc giới; di cư tại các quốc gia châu Á; phụ nữ và lao động; quyền lực mềm và ngoại giao văn hóa; tôn giáo, ẩm thực và văn hóa dân gian; văn hóa số và cộng đồng xuyên quốc gia; nông nghiệp và an toàn lương thực; truyền thông, phim ảnh và văn hóa đại chúng; phong trào xã hội và tư tưởng chính trị; lịch sử và ký ức chiến tranh; giáo dục, trao đổi ngôn ngữ và gắn kết cộng đồng. Các bài phát biểu được trình bày bởi các học giả đến từ nhiều quốc gia khác nhau, mang đến những góc nhìn đa chiều và giàu tính liên ngành. Hội thảo JSA 2025 không chỉ tập trung vào nghiên cứu Nhật Bản như một đối tượng độc lập, mà còn nhấn mạnh cách tiếp cận Nhật Bản trong mối quan hệ tương tác với khu vực ASEAN. Thông qua các phiên thảo luận liên ngành, hội thảo đã làm nổi bật vai trò của Đông Nam Á như một không gian đối thoại học thuật quan trọng, nơi các vấn đề về giới, xã hội, văn hóa và phát triển được đặt trong bối cảnh so sánh giữa Nhật Bản và các quốc gia ASEAN.
Các bạn sinh viên Lào biểu diễn nhạc cụ Khaen trong lễ khai mạc hội thảo
Trong khuôn khổ hội thảo, bữa tiệc tối với chủ đề trang phục truyền thống các quốc gia đã được tổ chức, góp phần thúc đẩy giao lưu và kết nối giữa các đoàn tham dự. Chương trình để lại dấu ấn với điệu múa Lam Vong của Lào. Sau khi trình diễn điệu múa, các đại biểu nước chủ nhà trực tiếp giới thiệu và hướng dẫn các thành viên trong buổi tiệc cùng hòa mình vào điệu múa, tạo nên bầu không khí giao lưu vui tươi, gắn kết và đầy cảm xúc. Giữa không gian trang nhã và ấm áp của buổi tiệc, các sinh viên đoàn Việt Nam trong tà áo dài cũng đã cùng nhau cất cao tiếng hát “Việt Nam ơi” đầy tự hào, để lại ấn tượng sâu sắc với bạn bè năm châu và góp phần lan tỏa hình ảnh văn hóa Việt Nam ra cộng đồng học thuật quốc tế.
Đoàn sinh viên Việt Nam tham gia các hoạt động trải nghiệm tại Lào
Sinh viên Vũ Ngọc Ánh Tuyết chia sẻ: “ Đối với em, hội thảo quốc tế JSA 2025 tổ chức tại Lào không chỉ là cơ hội để tiếp cận các chủ đề nghiên cứu đa dạng xoay quanh Nhật Bản, mà còn là dịp để được lắng nghe những góc nhìn học thuật đa chiều từ các học giả đến từ nhiều quốc gia trên thế giới. Thông qua các bài trình bày và thảo luận chuyên đề, em có cơ hội hiểu rõ hơn cách tiếp cận vấn đề, phương pháp nghiên cứu cũng như những trao đổi và phản biện học thuật xoay quanh các chủ đề được đưa ra tại hội thảo. Trong quá trình tham dự, bản thân em cũng có những quan điểm riêng, đồng thời có cơ hội trao đổi, chia sẻ ý kiến của mình với các nhà nghiên cứu về những vấn đề đang được thảo luận. Hành trình lần này đã giúp em tiếp thu thêm nhiều kiến thức mới từ các lĩnh vực khác nhau, đồng thời tạo điều kiện để em được bày tỏ quan điểm cá nhân trong một không gian học thuật quốc tế. Những trải nghiệm quý báu này không chỉ giúp em củng cố sự tự tin khi bước vào môi trường học thuật rộng lớn hơn, mà còn góp phần định hướng và mở ra những cơ hội phát triển chuyên nghiệp trong con đường học tập và nghiên cứu của em trong tương lai.”
Sinh viên Phạm Thị Thúy Hường chia sẻ: “Việc tham gia Hội thảo quốc tế JSA 2025 là một trải nghiệm quý giá, giúp em có cái nhìn cụ thể hơn về bức tranh nghiên cứu Nhật Bản học trong khu vực Đông Nam Á nói riêng và toàn thế giới nói chung. Qua các bài phát biểu và thảo luận tại hội thảo, em nhận ra rằng dù cùng nằm trong một cộng đồng khu vực, mỗi quốc gia lại có những hướng tiếp cận và trọng tâm nghiên cứu khác nhau, phản ánh bối cảnh xã hội, lịch sử và mối quan hệ riêng với Nhật Bản. Điều này không chỉ giúp em mở rộng hiểu biết về nghiên cứu khu vực mà còn giúp em định hình rõ hơn hướng quan tâm và đề tài nghiên cứu của bản thân trong tương lai. Bên cạnh giá trị học thuật, chuyến đi còn mang đến cho em nhiều trải nghiệm đáng nhớ ngoài khuôn khổ hội thảo. Những buổi giao lưu, tham quan và trải nghiệm văn hóa tại Lào đã giúp em hiểu sâu hơn về đời sống, con người và văn hóa nước bạn, đồng thời tạo cơ hội để em kết nối và xây dựng mối quan hệ với bạn bè trong cộng đồng học thuật quốc tế.”
Ngành Nhật Bản học xin gửi lời cảm ơn chân thành tới Quỹ Giao lưu Quốc tế Toshiba (Toshiba International Foundation- TIFO) đã tài trợ và tạo điều kiện để sinh viên có cơ hội tham dự Hội thảo quốc tế JSA 2025. Sự hỗ trợ quý báu của Quỹ TIFO không chỉ góp phần thúc đẩy hoạt động học thuật và giao lưu quốc tế, mà còn là nguồn động viên to lớn đối với sinh viên trong quá trình học tập, nghiên cứu và phát triển bản thân trong môi trường học thuật toàn cầu.
