I. Thông tin chung
- Năm sinh: 1989
- Email: dxquang1111@gmail.com
- Đơn vị công tác: Khoa Ngôn ngữ học, Tiếng Việt và Việt Nam học
- Học vị: Tiến sĩ Năm nhận: 2017
- Quá trình đào tạo:
2011: Cử nhân Ngôn ngữ học, hạng Xuất sắc – tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội.
2017: Tiến sĩ Ngôn ngữ học, chuyên ngành Lý luận ngôn ngữ – tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội.
2011 – 2017: Nghiên cứu sinh tại khoa Ngôn ngữ học, Trường đại học Khoa học xã hội và nhân văn – Đại học Quốc gia Hà Nội
2014 – 2015: Giảng viên thỉnh giảng tại Khoa Ngôn ngữ và văn hóa Đông Nam Á và Nam Á, Học viện Ngoại ngữ – Đại học Vân Nam (Trung Quốc)
2018 – nay: Giảng viên tại khoa Ngôn ngữ học, Trường đại học Khoa học xã hội và nhân văn – Đại học Quốc gia Hà Nội
2019 – 2020: Giảng viên thỉnh giảng tại Khoa Tiếng Việt, Học viện Ngôn ngữ và văn hóa Đông phương – Đại học Ngoại ngữ ngoại thương Quảng Đông (Trung Quốc)
2024 – 2025: Phó giáo sư tại Khoa Việt Nam học, Đại học Ngoại ngữ Hankuk (Hàn Quốc).
- Trình độ ngoại ngữ: tiếng Anh, chữ Hán, tiếng Pháp
- Hướng nghiên cứu chính: Lý luận ngôn ngữ học; Việt ngữ học: ngữ nghĩa và ngữ pháp tiếng Việt; Ngôn ngữ trong mối quan hệ với tư duy và văn hóa.
II. Các công trình khoa học:
Sách
- Dương Xuân Quang (2021), Biến thể cú pháp của câu tiếng Việt, Nxb. Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội. (ISBN 978-604-336-539-9).
Chương sách
- Dương Xuân Quang (2019), “Nghiên cứu văn hóa Việt Nam trong ngành Việt Nam học – những nan đề còn dang dở”, Khu vực học - Việt Nam học: Định hướng Nghiên cứu và Đào tạo, Nxb. Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội, tr.509-520. (ISBN 978-604-9887-88-8).
- Dương Xuân Quang (2024), “Tiếng Việt giữa hai lựa chọn bảo tồn và phát triển”, Nghiên cứu và đào tạo Việt Nam học: những vấn đề lý luận và thực tiễn, Nxb. Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội, tr.394-405. (ISBN 978-604-43-4414-0).
Bài viết đăng trên tạp chí chuyên ngành
- Dương Xuân Quang (2025), “Vietnamese in Communication with the Content of Expressing the Speaker’s Attitude” [Tiếng Việt trong giao tiếp, với nội dung biểu đạt thái độ của người nói], 동남아연구 - Southeast Asia Journal Vol.35 – no.2, tr. 95-113. (ISSN 1225-4738).
- Dương Xuân Quang (2025), “Cơ sở nghiên cứu ngữ nghĩa của tục ngữ Việt”, Tạp chí Ngôn ngữ & Đời sống số 7 (370), tr.13-19. (ISSN 0868-3409).
- Dương Xuân Quang (2025), “越南语义学研究:从现状到前景” [Nghiên cứu ngữ nghĩa học ở Việt Nam: từ hiện trạng đến triển vọng], 亚非研究 - Journal of Asian and African Studies Vol 23, tr.26-40. (ISBN 978-7-5213-6512-2).
- Dương Xuân Quang (2023), “Syntactic Semantics and Pragmatic Semantics” [Ngữ nghĩa học cú pháp và Ngữ nghĩa học dụng ngôn], Studies in Geolinguistics - Monograph series No. 5: Researching and Applying Linguistics and Vietnamese Language Studies, tr.99-109. (ISSN 2436-6471).
- Dương Xuân Quang (2023), “Giải mã nét thanh lịch trong tiếng nói của người Hà Nội”, Tạp chí Từ điển học và Bách khoa thư số 1 (81), tr.77-81 & 145. (ISSN 1859-3135).
- Dương Xuân Quang (2022), “Vietnamese Language – The Vietnamese People’s Heritage” [Tiếng Việt – Di sản của người Việt], 베트남연구/ The Vietnamese Studies Review Vol. 20 - 2, tr.89-113. (ISSN 2005-5331).
- Dương Xuân Quang (2021), “Tương quan Hình và Nền trong nhận thức với ngữ nghĩa của câu qua một vài phân tích từ tiếng Việt”, Tạp chí Ngôn ngữ số 11 (373), tr.128-139. (ISSN 0866-7519).
- Dương Xuân Quang (2021), “Bàn thêm về ngữ nghĩa của trật tự thành phần câu tiếng Việt”, Tạp chí Ngôn ngữ & Đời sống số 2 (308), tr.12-19. (ISSN 0868-3409).
- Dương Xuân Quang (2020), “Biến thể từ tiếng Việt – Khái niệm, đặc điểm và phân loại”, Tạp chí Khoa học xã hội và nhân văn tập 6 - số 3, tr.404-417. (ISSN 2354-1172).
- Dương Xuân Quang (2019), “Quá trình hiện thực hóa câu, tham chiếu từ mô hình ba bình diện của ký hiệu học”, Tạp chí Khoa học ngoại ngữ số 57, tr.12-20. (ISSN 1859-2503).
- Dương Xuân Quang (2019), “Biểu tượng “bốn mùa” trong thơ Đường Trung Quốc và thơ Quốc âm Việt Nam: tương đồng và dị biệt (Một khảo nghiệm nghiên cứu văn hóa và tư duy từ ngữ học)”, Tạp chí Khoa học xã hội và nhân văn tập 5 - số 1, tr.84-93. (ISSN 2354-1172).
- Dương Xuân Quang (2018), “Biến thế cú pháp tỉnh lược thành tố từ góc nhìn chức năng”, Tạp chí Khoa học ngoại ngữ số 55, tr.3-13. (ISSN 1859-2503).
- Dương Xuân Quang (2017), “Biến thể cú pháp của câu tiếng Việt: phi chuẩn và khả chấp”, Tạp chí Ngôn ngữ số 12 (343), tr.64-74. (ISSN 0866-7519).
- Dương Xuân Quang (2017), “Từ biến thể phiên - chuyển tên riêng nước ngoài tới một giải pháp thống nhất trong tiếng Việt”, Tạp chí khoa học ngoại ngữ quân sự (10), tr.63-70. (ISSN 2525-2232).
- Dương Xuân Quang (2017), “Về các biến thể cú pháp thêm xen trợ từ nhấn mạnh trong tiếng Việt”, Tạp chí Ngôn ngữ & Đời sống số 1 (255), tr.45-52. (ISSN 0868-3409).
- Dương Xuân Quang & Tạ Thành Tấn (2016), “Uơ phải chăng là biến thể của Ua”, Tạp chí Ngôn ngữ số 8 (327), tr.74-80. (ISSN 0866-7519).
- Dương Xuân Quang (2016), “Về Đơn vị ngôn ngữ và các biến thể của chúng”, Tạp chí Từ điển học và Bách khoa thư số 2 (40), tr.17-33. (ISSN 1859-3135).
- Dương Xuân Quang (2016), “Phát ngôn – biến thể cú pháp của Câu”, Tạp chí Ngôn ngữ & Đời sống số 2 (244), tr.56-62. (ISSN 0868-3409).
- Dương Xuân Quang (2014), “Những đặc trưng quan yếu của biến thể cú pháp câu tiếng Việt”, Tạp chí Từ điển học và Bách khoa thư số 3 (29), tr.16-22. (ISSN 1859-3135).
Bài viết tham gia các hội thảo khoa học
- Dương Xuân Quang (2025), “Từ đối chiếu liên ngôn ngữ đến giao tiếp liên văn hóa, nhìn lại vị thế của tiếng Việt”, Hội thảo khoa học quốc tế Việt Nam học – lần thứ VII (The 7th International Conference on Vietnamese Studies), Đại học Quốc gia Hà Nội & Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, Hà Nội – 25-26/10/2025.
- Dương Xuân Quang (2019), “Chữ Quốc ngữ – Sự lựa chọn phù hợp của dân tộc Việt”, Hội thảo khoa học quốc tế “100 năm chữ Quốc ngữ ở Việt Nam” (The International Conference on 100 years of “Chu Quoc ngu” in Vietnam), Tao Đàn thư quán & Hội hữu nghị Bồ Đào Nha-Việt Nam, Đà Nẵng – 12/2019.
- Dương Xuân Quang (2018), “Biến thể từ tiếng Việt – khái lược một cách nhìn”, The International Conference on Study languages - cultures of Chinese and Southeast Asian countries’s ethnic (Hội thảo khoa học quốc tế “Nghiên cứu ngôn ngữ - văn hóa các dân tộc Trung Quốc và các nước Đông Nam Á”), Đại học Dân tộc Quảng Tây, Nam Ninh (Trung Quốc) – 22/12/2018.
- Dương Xuân Quang & Trần Thị Khánh Vân (2017), “Quan hệ xã hội thể hiện qua biểu thức cố định Việt – Ý có từ chỉ bộ phận cơ thể - một so sánh ngữ nghĩa từ thuyết nghiệm thân”, The 4th International conference on Phraseology and Paremiology (Hội thảo khoa học quốc tế “Thành ngữ học và Tục ngữ học lần thứ 4”), Đại học Bucharest/ University of Bucharest (Universitatea din București), Bucharest (Romania) – 27-29/09/2017.
- Dương Xuân Quang (2016), “Biến thể văn tự nào phù hợp cho tiếng Việt: chữ khối vuông hay chữ cái Latin?”, The 3rd International Conference on Vietnamese and Taiwanese Studies (Hội thảo khoa học quốc tế “Việt Nam học và Đài Loan học lần thứ 3”), Đại học Quốc gia Thành Công/ National Cheng Kung University, Đài Nam (Đài Loan) – 12-14/11/2016.
- Dương Xuân Quang (2016), “Biến thể cú pháp thay đổi trật tự thành phần với sự trong sáng của tiếng Việt”, Kỷ yếu Hội thảo khoa học “Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt và giáo dục ngôn ngữ trong nhà trường”, Nxb Dân trí, Hà Nội, tr.1049-1056. (ISBN 978-604-88-2843-1).
- Dương Xuân Quang (2011), “Tìm hiểu ẩn dụ trong khuynh hướng Tri nhận luận qua ý niệm CUỘC SỐNG của tiếng Việt”, Kỷ yếu Hội thảo khoa học quốc tế “Đào tạo và nghiên cứu Ngôn ngữ học tại Việt Nam: Những vấn đề lý luận và thực tiễn”, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội, tr.462-474. (ISBN: 978-604-62-0576-0).
Các bài viết khác
- Dương Xuân Quang (2020), “Phan Ngọc – “Sống cuộc đời nhỏ bé nhưng có ích””, Tạp chí Văn hóa Nghệ An số 412, tr.31-35. (ISSN: 2354-0869).
- Dương Xuân Quang (2018), “Lê Hồng Sâm, những điều còn lại…”, Văn chương Pháp – Tản mạn đọc và cảm nhận, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội, tr.341-348. (ISBN: 978-604-961-718-8) .
- Dương Xuân Quang (2014), “Yên Lãng nhất cô Châu”, Hợp lưu những dòng suy tư về địa danh, phương ngữ và ngôn ngữ các dân tộc thiểu số, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội, tr.511-525. (ISBN: 978-604-62-1093-1).
- Dương Xuân Quang (2013), “Ngàn năm áo mũ – Bách khoa thư về trang phục Việt”, Tạp chí Từ điển học và Bách khoa thư số 4 (24), tr.129-131. (ISSN: 1859-3135).
III. Các đề tài Khoa học và công nghệ
- Nghiên cứu và xây dựng bộ Địa chí Quốc gia Việt Nam: Tập Ngôn ngữ, chữ viết (mã số: NVQC.19.04), Đề tài cấp Nhà nước, 2020-2023, Thành viên chính thức.