Nghiên cứu chủ quyền quốc gia, lãnh thổ theo định hướng tiếp cận toàn bộ và toàn diện của lịch sử Việt Nam

Buổi lễ ra mắt bộ sách nằm trong chuỗi hoạt động chào mừng 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Kỷ niệm 80 năm truyền thống và 30 năm mang tên Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, như: Hội thảo Quốc tế Từ Cách mạng tháng Tám đến kỷ nguyên phát triển mới: Cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế của đất nước; Trưng bày chuyên đề Ký ức Ngày Độc lập và Di sản cho Người trẻ…
Sự kiện được đồng tổ chức bởi bốn cơ sở nghiên cứu và đào tạo lịch sử hàng đầu cả nước: Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐHQG Hà Nội), Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐHQG TP. Hồ Chí Minh), và Trường Đại học Sư phạm (Đại học Đà Nẵng).
Buổi lễ có sự tham dự của đồng TS Hoàng Trung Dũng - Ủy viên BCHTƯ Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; TS Quản Minh Cường - Bí thư Tỉnh uỷ, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Cao Bằng; GS.TS Phùng Hữu Phú - Nguyên UVBCHTWĐ, Nguyên Phó Trưởng ban TT, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Hiệu trưởng đầu tiên của Trường ĐHKHXH&NV; PGS.TS Phạm Văn Linh - Phó Chủ tịch HĐLLTW; TS. Nguyễn Văn Thanh - Ủy viên đoàn Chủ tịch, Trưởng ban dân tộc và tôn giáo, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. 
Kết tinh trí tuệ và tâm huyết của giới sử học cả nước
Bộ sách là kết quả từ Hội nghị Sử học toàn quốc lần thứ nhất được tổ chức ngày 15/6/2024 tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - một sự kiện học thuật mang tính bước ngoặt, lần đầu tiên quy tụ đông đảo các nhà sử học trên mọi miền đất nước cùng tập trung thảo luận chuyên sâu về một chủ đề mang tầm vóc quốc gia. Với gần 150 bài tham luận được chọn lọc, bộ sách được cấu trúc thành ba tập, thể hiện một cách tiếp cận toàn bộ và toàn diện. Bộ sách gồm 3 tập, tổng hợp các bài tham luận đặc sắc từ Hội nghị Sử học toàn quốc lần thứ nhất do GS.TS.NGND. Nguyễn Quang Ngọc làm Tổng chủ biên; và Đồng tổng chủ biên bởi PGS.TS. Trần Đức Cường và GS.TS. Hoàng Anh Tuấn.
Tập I: Mội số vấn đề chung về chủ quyền lãnh thổ và biên giới đất liền (GS.TS. Hoàng Anh Tuấn chủ biên): Gồm 67 bài viết về quá trình hình thành, xác lập, quản lý và bảo vệ cương vực lãnh thổ đất liền của Việt Nam qua các thời kỳ.
Tập II: Biển Đông: Không gian sinh tồn của các cộng đồng cư dân sống trên lãnh thổ Việt Nam (GS.TS.NGND. Nguyễn Quang Ngọc chủ biên): Gồm 46 bài viết làm rõ vai trò chiến lược của Biển Đông, quá trình khai phá, thực thi chủ quyền và phát triển văn hóa biển của dân tộc.
Tập III: Chủ quyền của Việt Nam trên hai quần đảo Hoàng Sa - Trường Sa (PGS.TS. Trần Đức Cường chủ biên): Gồm 38 bài viết cung cấp những luận cứ khoa học, bằng chứng lịch sử và pháp lý vững chắc, khẳng định chủ quyền không thể chối cãi của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.
Một công trình khoa học quy mô, là kết tinh trí tuệ và tâm huyết của giới sử học cả nước, tập trung làm sáng tỏ và khẳng định những vấn đề cơ bản về quá trình xác lập và bảo vệ chủ quyền quốc gia, lãnh thổ thiêng liêng của Việt Nam qua hàng nghìn năm lịch sử.
Công trình khoa học mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng
Tại buổi lễ ra mắt bộ sách, các nhà khoa học nhấn mạnh, công trình không chỉ dừng lại ở việc tổng hợp các thành tựu nghiên cứu đã có, mà còn mang đến nhiều phát hiện mới, những kiến giải sâu sắc dựa trên các nguồn tư liệu đa dạng, từ thư tịch cổ, châu bản triều Nguyễn, bản đồ cổ của Việt Nam và quốc tế, cho đến các kết quả nghiên cứu khảo cổ học.
Bằng phương pháp nghiên cứu liên ngành, khách quan, khoa học, các tác giả đã luận giải một cách thuyết phục về quá trình cha ông ta xác lập và thực thi chủ quyền quốc gia, lãnh thổ, biển, đảo một cách liên tục, lâu dài, phù hợp với thông lệ và luật pháp quốc tế.
Với giá trị khoa học và thực tiễn đó, bộ sách là một công trình đồ sộ, nghiêm túc và mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng.
Đây là công trình khoa học có giá trị học thuật cao, cung cấp hệ thống luận cứ khoa học vững chắc, đáng tin cậy cho công tác nghiên cứu, giảng dạy và hoạch định chính sách liên quan đến chủ quyền quốc gia. Nó là nguồn tài liệu tham khảo quý báu cho các nhà khoa học, các nhà quản lý, các nhà ngoại giao và cho tất cả những ai quan tâm đến lịch sử và vận mệnh của đất nước.
Bên cạnh đó, bộ sách góp phần quan trọng vào việc tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức và bồi đắp lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc trong các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ. Đọc bộ sách này, chúng ta sẽ thấu hiểu hơn công sức, máu xương của biết bao thế hệ cha ông đã đổ xuống để cho đất nước ta có được giang sơn gấm vóc như ngày hôm nay; càng thêm biết ơn hàng vạn cán bộ, chiến sĩ đang ngày đêm chắc tay súng bảo vệ từng tấc đất, vùng trời và vùng biển của Tổ quốc. Trong bối cảnh quốc tế hiện nay, bộ sách chính là một tiếng nói mạnh mẽ, một công cụ sắc bén trong cuộc đấu tranh ngoại giao và pháp lý để bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Những bằng chứng khách quan, khoa học được trình bày trong sách góp phần khẳng định lập trường chính nghĩa, hòa bình của Việt Nam, phản bác lại những luận điệu xuyên tạc, những yêu sách phi lý, trái với sự thật lịch sử và luật pháp quốc tế.
GS.TS. Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương nhận định rằng: “Bộ sách cung cấp nhiều kiến thức cơ bản mang tính lý luận và thực tiễn về chủ quyền của Việt Nam đối với toàn bộ lãnh thổ quốc gia, bao gồm đất liền, các vùng biển, đảo của tổ quốc, về quá trình xác lập và bảo vệ chủ quyền quốc gia, lãnh thổ, đáp ứng yêu cầu, sự mong mỏi của cán bộ, chiến sĩ, đồng bào cả nước và người Việt Nam ở nước ngoài là nguồn tư liệu tham khảo chính thống, quý giá, cung cấp những luận cứ khoa học toàn diện và hệ thống, góp phần hun đúc lòng yêu nước, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của mỗi người dân Việt Nam trong công cuộc bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia, lãnh thổ”.