Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - ĐHQGHN

Ngành Văn hóa học chính thức được mở tại Khoa Lịch sử, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQGHN từ năm 2020, trên nền tảng từ chuyên ngành Lịch sử văn hoá Việt Nam thuộc ngành Lịch sử từ năm 2000 và với đội ngũ giảng viên của Bộ môn Văn hoá học (mà tên ban đầu là Bộ môn Lịch sử Văn hóa Việt Nam) – đơn vị được thành lập từ năm 1998, do Giáo sư Trần Quốc Vượng là Chủ nhiệm.

Lịch sử Việt Nam là một lĩnh vực học thuật rộng lớn nhưng có nền tảng sâu sắc, nghiên cứu sự phát triển chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội và lãnh thổ của Việt Nam - từ nguồn gốc tiền sử và các vương quốc cổ đại, qua các triều đại quân chủ, các thách thức thời thuộc địa, chiến tranh giành độc lập và công cuộc xây dựng đất nước hiện đại.

Cùng với xu hướng phát triển của thời đại và nhu cầu thực tiễn đặt ra, Khoa Lịch sử bắt nhịp rất nhanh với xu hướng mở cửa trên mọi lĩnh vực nghiên cứu. Lần lượt các ngành, chuyên ngành được hình thành nằm trong Chương trình đào tạo ngành Lịch sử như Khảo cổ học, Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, Lịch sử Việt Nam, Lịch sử Thế giới mang lại cho Khoa Lịch sử một diện mạo phong phú, cả về lý thuyết lẫn thực hành. Thực tế đó đặt ra cho Khoa Lịch sử phải tiếp tục đầu tư xây dựng những ngành học mới đáp ứng nhu cầu thực tiễn xã hội đặt ra trong bối cảnh phát triển đất nước. Vì vậy, sự ra đời hướng chuyên ngành Lịch sử Đô thị kể từ năm 2015 được xác định là một trong những trọng tâm chuyên môn của Khoa trong nhiệm vụ giảng dạy và nghiên cứu các vấn đề Lịch sử Đô thị ở Việt Nam và thế giới.

Văn hóa là toàn bộ những sáng tạo và phát minh của con người, vì lẽ sinh tồn, mục đích của cuộc sống. Văn hóa là kiến trúc thượng tầng nên giữ vị trí rất đặc biệt. Vì thế, khi nói đến văn hóa là phải nói đến các giá trị cốt lõi, tinh hoa. Văn hóa thể hiện tầm cao và chiều sâu về trình độ phát triển, văn hóa vừa là động lực, vừa là mục tiêu phát triển của mỗi cộng đồng, của cả đất nước. Trong Hội nghị Văn hóa toàn quốc (1946), Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định vai trò đặc biệt quan trọng của văn hóa: "Văn hóa soi đường cho quốc dân đi".

Ngày 24/6/2025 vừa qua, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQGHN phối hợp với Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Ninh Bình đã tổ chức Hội nghị Báo cáo sơ bộ kết quả khai quật di tích Mán Bạc năm 2025 tại nhà văn hóa thôn Bạch Liên, xã Yên Thành (huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình).

Không xuất phát từ ngôi trường “truyền thống” để thi đỗ vào đại học, Bùi Hà Anh - cựu học sinh của một trường giáo dục thường xuyên, đã âm thầm viết nên câu chuyện bứt phá đầy cảm hứng. Không để hoàn cảnh quyết định giới hạn, cô gái trẻ từng học suốt đêm, vượt qua ánh nhìn hoài nghi để chạm tay vào giấc mơ "Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn", trở thành thủ khoa, nhận học bổng danh giá.

Đó là phương hướng trọng tâm đã được thống nhất cao tại Đại hội Chi bộ Khoa Lịch sử nhiệm kỳ 2025 - 2027 được tổ chức vào sáng ngày 11/3/2025 tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội.

Nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Giáo sư, Nhà giáo Nhân dân Đinh Xuân Lâm, sáng ngày 25/2, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQGHN (VNU-USSH) phối hợp cùng Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam tổ chức Triển lãm và Tọa đàm khoa học nhằm tôn vinh những cống hiến to lớn của ông đối với nền sử học nước nhà.

Cuối tháng 12/2023, Khoa Lịch sử, trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn đã tổ chức cho toàn bộ sinh viên năm thứ nhất đi thực tập Khảo cổ học tại huyện Quốc Oai (Hà Nội) và tỉnh Quảng Ninh, bao gồm 3 đoàn, mỗi đoàn khoảng 30 sinh viên. Đây là hoạt động thường niên, nằm trong CTĐT cho sinh viên ngành Lịch sử và được BGH Nhà trường hết sức quan tâm. Ngày 26/12/2023 vừa qua, thực hiện sự chỉ đạo của BGH, đại diện lãnh đạo các phòng chức năng và khoa Lịch sử đã đến thăm và động viên các em sinh viên khoa Lịch sử tham gia đợt thực tập.

Xin giới thiệu cùng quý độc giả phim tư liệu của VTV1 về PGS.TS NGUT Nguyễn Thừa Hỷ - Nguyên giảng viên khoa Lịch sử, Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQGHN.

Đó là nhận định của GS.TS Hoàng Anh Tuấn – Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội trong buổi lễ ra mắt cuốn sách “Hà Nội - Tiểu sử một đô thị” của tác giả William Stewart Logan tại Hội sách Hà Nội lần thứ VIII - năm 2023 tổ chức sáng nay 7/10.

Trong khuôn khổ dự án Vietnammica, Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQGHN (VNU-USSH) đã được tiếp đón GS.Marc Bui và PGS.TS Pascal Bourdeaux thuộc Viện Khảo cứu cao cấp Pháp (EPHE) tới làm việc và có chuỗi thuyết trình với chủ đề “Lịch sử Việt Nam và Nhân văn số: Xem xét lại và sử dụng các nguồn sử liệu”.

Đó là những tình cảm và tâm huyết mà đại diện Quỹ Giải thưởng Sử học Đinh Xuân Lâm gửi gắm tới Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQGHN nói riêng và các nhà khoa học, giảng viên, sinh viên, học viên, nghiên cứu sinh ngành Lịch sử tại các trường đại học lớn tại Việt Nam trong buổi làm việc ngày 08/5/2023.