Đại học Quốc gia Hà Nội - Vận hội trước một giai đoạn mới

Thế giới đang phát triển và biến đổi nhanh chóng trong thời kỳ cách mạng công nghiệp mới, đồng thời cũng đang đứng trước những biến động phức tạp, khó lường. Những biến chuyển này dù tác động trực tiếp hay gián tiếp nhưng đều đang có ảnh hưởng sâu sắc đến hầu khắp các lĩnh vực của đời sống xã hội, trong đó có giáo dục đại học. Bối cảnh ấy vừa đặt ra những thách thức nhưng cũng đem đến nhiều cơ hội đối với các đại học. Tùy vào cách nhìn nhận và ứng phó, các thách thức và cơ hội có thể chuyển hóa cho nhau. Cuộc cách mạng công nghiệp mới đang mở ra cơ hội cho nhiều đại học có thể phát triển vươn tầm mà không nhất thiết trải qua quy trình phát triển đã có hoặc tuân thủ theo các thông lệ truyền thống. Thay vì sự tích lũy tuần tự về lượng, các đại học có thể nhảy vọt với sự chuyển hóa nhanh chóng về chất. Với vai trò đầu tàu, dẫn dắt nền giáo dục đại học quốc gia, tính tiên phong, chủ động tích cực ứng phó với các cơ hội và thách thức, Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) đang đứng trước nhiều vận hội để đột phá và phát triển cho một giai đoạn mới.

Năm qua, ĐHQGHN tiếp tục duy trì được sự ổn định, hoàn thành tốt các mục tiêu đề ra trên các lĩnh vực công tác, khẳng định vai trò đại học hàng đầu của cả nước, đồng thời gia tăng chỉ số, thứ hạng trên trường quốc tế. Theo Bảng xếp hạng đại học thế giới 2021 của Tạp chí THE, ĐHQGHN nằm trong nhóm 801 - 1000 đại học hàng đầu thế giới. Đáng chú ý, một số lĩnh vực của ĐHQGHN đứng hàng đầu Việt Nam, trong đó có lĩnh vực Kỹ thuật và công nghệ nằm trong nhóm 401-500 đại học hàng đầu thế giới.

Trước tác động nặng nề của đại dịch COVID-19, ĐHQGHN đã chủ động ứng phó, thích nghi kịp thời bằng việc thành lập ban chỉ đạo, ban hành các cơ chế chính sách chỉ đạo, điều hành, các hướng dẫn triển khai để toàn bộ hệ thống có thể vận hành thông suốt hiệu quả trong tình hình mới. Đã có những giai đoạn, công tác điều hành, quản trị, nghiên cứu, giảng dạy - học tập được triển khai hoàn toàn trên môi trường trực tuyến. Tiến độ và cách thức triển khai hoạt động của các mảng công tác có thể có những thay đổi, điều chỉnh nhưng cơ bản vẫn đảm bảo đúng mục tiêu và kế hoạch đã đặt ra. ĐHQGHN đã có một năm tuyển sinh thành công. Các học sinh tài năng, chất lượng cao tiếp tục đem về cho đất nước kết quả đáng tự hào với gần 10 huy chương Olympic quốc tế. Hoạt động đổi mới giảng dạy có cơ hội thực tiễn để phát huy trong bối cảnh các đơn vị bắt buộc phải triển khai làm việc, giảng dạy, học tập trực tuyến. Chính phủ tiếp tục tin cậy và giao phó ĐHQGHN thực hiện nhiều nhiệm vụ lớn, khó, mang tầm quốc gia như Quốc chí, Trung tâm Tư liệu Việt Nam học, Dịch thuật và phát huy giá trị tinh hoa các tác phẩm Kinh điển phương Đông,... Hầu hết các nhiệm vụ, đề án KHCN trọng điểm cấp quốc gia đều có sự chủ trì hoặc tham gia trực tiếp, gián tiếp của các nhà khoa học ĐHQGHN.

ĐHQGHN tiếp tục là nơi các chính khách cao cấp quốc tế chọn thăm và truyền thông điệp. Tháng 10/2020, trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên kể từ khi nhậm chức, Thủ tướng Suga Yoshihide và đoàn quan chức cấp cao Nhật Bản đã chọn Trường ĐH Việt Nhật, ĐHQGHN là nơi để diễn thuyết và tuyên bố chính sách ngoại giao quan trọng của Nhật Bản với khu vực và thế giới, đồng thời, Thủ tướng đã có các hoạt động giao lưu, nói chuyện ý nghĩa với sinh viên.

Sự kiện trường ĐH thành viên thứ tám của ĐHQGHN - Trường ĐH Y Dược - được thành lập là một trong những điểm nhấn đáng chú ý trong năm qua, đánh dấu sự phát triển và hoàn thiện không ngừng của một đại học nghiên cứu đa ngành, đa lĩnh vực. Trường ĐH Y Dược vừa phát huy lợi thế nghiên cứu đã có của các ngành khoa học cơ bản, vừa phát triển yếu tố thực hành lâm sàng.

Năm 2020 đánh dấu một năm đón nhận nhiều thông tin tích cực đối với dự án đầu tư xây dựng ĐHQGHN tại Hòa Lạc. Quốc hội và Chính phủ đã ưu tiên cấp ngân sách cho công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư, xây dựng hạ tầng cơ bản và các hạng mục xây dựng quan trọng. Cùng với đó, Chính phủ đã thông qua chủ trương cho triển khai thủ tục vay vốn World Bank và ODA Nhật Bản phục vụ xây dựng nhiều hạng mục lớn, quan trọng.

Những thành quả trên và nhiều thành quả khác trong năm qua có được từ sự nỗ lực, phấn đấu, rèn luyện không ngừng nghỉ trong giảng dạy, nghiên cứu, lao động và học tập của các cá nhân, tập thể và của toàn ĐHQGHN. Tôi xin trân trọng ghi nhận, biểu dương và cảm ơn các thầy cô giáo, các nhà khoa học, các cán bộ, viên chức, người lao động, các bạn học viên, sinh viên và học sinh.

Đại hội đại biểu lần thứ VI của Đảng bộ ĐHQGHN nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã khép lại một giai đoạn thành công, đồng thời mở ra một giai đoạn phát triển mới với vận hội mới, hứa hẹn một giai đoạn phát triển khởi sắc và đột phá, đáp ứng kỳ vọng của xã hội và quốc gia. Phương châm hành động “Đổi mới sáng tạo - Trách nhiệm quốc gia - Phát triển bền vững” thể hiện quan điểm xuyên suốt của ĐHQGHN trong tiến trình phát triển thời gian tới. ĐHQGHN sẽ tập trung thực hiện các định hướng lớn như: Tiến hành công cuộc chuyển đổi số toàn diện trong toàn ĐHQGHN; Kiên trì mở rộng phát triển đào tạo tài năng, chất lượng cao, giương cao ngọn cờ đào tạo nhân tài, tiếp tục phát huyđào tạo khoa học cơ bản song hành cùng các ngành đào tạo mới, tăng cường trao đổi sinh viên quốc tế và tìm kiếm các nguồn lực hỗ trợ quốc tế; Hoạt động NCKH hướng tới các sản phẩm khoa học xứng tầm với vị thế và danh tiếng ĐHQGHN, đóng góp quan trọng vào sự phát triển của đất nước; Đổi mới chính sách và hoạt động các lĩnh vực công tác trên cơ sở Nghị định mới về ĐHQGHN sắp được ban hành, trong đó tinh thần đổi mới và gia tăng tính tự chủ của các lĩnh vực: tổ chức nhân sự, sử dụng nguồn lực tài chính, và ban hành quy chế đào tạo; Tập trung nguồn lực xây dựng cơ sở vật chất để phấn đấu đến năm 2025, không chỉ diện mạo của ĐHQGHN tại Hòa Lạc thay đổi căn bản, mà những hạng mục trọng điểm như khu Hệ thống phòng thí nghiệm liên ngành sẽ đưa đẳng cấp học thuật và nghiên cứu của ĐHQGHN lên một tầng cao mới.

Năm 2021 là năm bản lề cho giai đoạn phát triển 05 năm tới với mục tiêu đưa ĐHQGHN trở thành đại học thuộc nhóm 100 đại học hàng đầu Châu Á và 500 đại học hàng đầu thế giới. Đây là mục tiêu rất lớn, khó và thậm chí quá sức nếu ĐHQGHN không thực sự quyết tâm và có những giải pháp quyết liệt, hành động cụ thể để có những đột phá về thể chế, đổi mới sáng tạo và cơ sở vật chất. ĐHQGHN là một thực thể thống nhất được tạo nên bởi sự đồng thuận, kết nối có cấu trúc hữu cơ giữa các đơn vị bên trong. Bởi vậy, các mục tiêu lớn của ĐHQGHN chỉ có thể đạt được khi tất cả các đơn vị thành viên, trực thuộc mà ở đó, có các nhà khoa học, các thầy cô giáo, các cán bộ, các bạn học viên, sinh viên, học sinh cùng thấu cảm, tin tưởng, đồng hành, trách nhiệm và quyết tâm cùng thực hiện.

Thay mặt Thường trực Đảng ủy và Ban Giám đốc ĐHQGHN, tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn tới lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ đã quan tâm và tạo điều kiện thuận lợi cho ĐHQGHN phát triển; xin trân trọng cảm ơn các ban, bộ, ngành hữu quan đã tích cực phối hợp và ủng hộ ĐHQGHN; xin trân trọng cảm ơn các đối tác trong nước và ngoài nước, đặc biệt là các đối tác trọng điểm, thân thiết đã hợp tác hiệu quả với ĐHQGHN trong năm qua.

Kính chúc các quý vị một năm mới sức khỏe, hạnh phúc và thành công!

Trân trọng.

PGS.TS NGUYỄN KIM SƠN
Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng, Giám đốc ĐHQGHN