Mục tiêu của ngành Tôn giáo học là cung cấp cho người học những kiến thức chuyên sâu, kỹ năng nghiệp vụ và các hoạt động khác về tôn giáo họ. Ngành học này giúp người học sau khi tốt nghiệp có thể thực hiện các nhiệm vụ, nghiệp vụ cơ bản về tôn giáo và công tác tín ngưỡng, tôn giáo. Hướng phát triển quan trọng nữa là người học, sau khi tốt nghiệp có thể tham gia vào công tác giảng dạy, nghiên cứu tại các trường, các viện về lĩnh vực tôn giáo học và có thể học tiếp ở các bậc cao hơn.
Hội thảo “Tinh thần nhập thế của Nữ giới Phật giáo Việt Nam xưa và nay", năm 2024
Các lĩnh vực tri thức cơ bản của ngành Tôn giáo học bao gồm:
+ Các kiến thức lý luận chung về tôn giáo học
+ Các tôn giáo, tín ngưỡng cụ thể trên thế giới và Việt Nam như Phật giáo, Công giáo, Hồi giáo, Tin Lành,… và hệ thống tôn giáo, tín ngưỡng nội sinh, bản địa Việt Nam
+ Tôn giáo và đời sống xã hội: mối quan hệ giữa tôn giáo và các lĩnh vực khác của đời sống xã hội, vai trò của tôn giáo trong đời sống xã hội, xu hướng vận động, biến đổi của tín ngưỡng, tôn giáo,…
+ Công tác tín ngưỡng, tôn giáo: Quan điểm của Đảng, chính sách của Nhà nước về công tác tín ngưỡng, tôn giáo; Luật tín ngưỡng, tôn giáo; Quản lý Nhà nước về hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo; Kỹ năng nghiệp vụ công tác tín ngưỡng, tôn giáo…
+ Tôn giáo học ứng dụng: ứng dụng tôn giáo trong đời sống như thiền tôn giáo, thư pháp tôn giáo, nghệ thuật tôn giáo,…
Các môn học cơ bản của ngành:
- Tôn giáo học đại cương; Lễ hội trong tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam; Phật giáo Nam truyền và Bắc truyền ở Việt Nam; Đạo Tin Lành và Mặc môn ở Việt Nam; Nhập môn Công giáo, Hồi giáo, Baha’I; Bà-La-môn giáo ở Việt Nam; Nho giáo và Đạo giáo ở Việt Nam;
- Các loại hình tín ngưỡng người Việt (Kinh) ở Việt Nam; Tín ngưỡng các dân tộc thiểu số ở Việt Nam; Tôn giáo trong bối cảnh toàn cầu hoá và những vấn đề xã hội hiện nay; Văn hoá tôn giáo và du lịch tâm linh cộng đồng; Hiện tượng tôn giáo mới trên thế giới và Việt Nam;
- Triết học tôn giáo và tôn giáo học so sánh; Luật tín ngưỡng, tôn giáo và nghiệp vụ công tác tôn giáo; Lịch sử các tổ chức tôn giáo và Giáo hội học tôn giáo; Quản lý di sản tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam; Quản lý nhà nước về hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam;
- Thực hiện chính sách tôn giáo vùng dân tộc thiểu số và nhận diện lợi dụng tôn giáo; Kỹ năng nghiệp vụ công tác tôn giáo, Nghệ thuật học tôn giáo…
Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhăn văn, Đại học Quốc gia Hà Nội là đơn vị đầu tiên trong cả nước xây dựng và đào tạo chương trình Tôn giáo học ở cả ba cấp: cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ. Chương trình đào tạo ngành Tôn giáo học được tổ chức đào tạo tại Khoa Nhân học và Tôn giáo học - là đơn vị có bề dày và uy tín trong đào tạo và nghiên cứu khoa học.
Trong bối cảnh hội nhập hiện nay, hoạt động hợp tác phát triển về lĩnh vực tôn giáo học được Khoa Nhân học và Tôn giáo học tập trung thúc đẩy, mở rộng quan hệ hợp tác với các đối tác trong nước như: Viện Nghiên cứu Dân tộc và Tôn giáo (Viện Hàn Lâm Khoa học Xã hội Việt Nam), Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Bộ Nội vụ (Ban Tôn giáo Chính phủ, Sở Nội Vụ các cấp), Uỷ ban Mặt trận tổ quốc Việt Nam các cấp, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Viện Nghiên cứu Truyền thống và phát triển; Học viện An ninh Nhân dân…
Khoa Nhân học và Tôn giáo học có mối quan hệ hợp tác rộng mở với các tổ chức tôn giáo ở Việt Nam: Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Giáo hội Công giáo Việt Nam, Hội thánh Tin Lành Việt Nam, Hội thánh Cao Đài Tiên Thiên, Hội thánh Cao Đài Minh Chơn Đạo, Hội thánh Cao Đài Tây Ninh, Giáo hội Phật giáo Hoà Hảo, Ban Quản trị Thánh đường Al noor Hà Nội…
Ngoài ra, Khoa cũng mở rộng quan hệ hợp tác với các đối tác nước ngoài: Đại học Trung Sơn (Trung Quốc), Đại học Tổng hợp Quốc gia Moskva (Nga),…
Khoa đã phối hợp chặt chẽ với các đối tác trong nước trong các hoạt động giảng dạy, nghiên cứu khoa học, tạo môi trường thực tập, thực tế chuyên sâu cho người học.
Trao đổi khoa học với diễn giả Tulku Gankar Rinpoche, Tu viện trưởng Tu Viện Mật điển GUYTO Ấn Độ
Hoạt động Thực tế của sinh viên Tôn giáo học tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV
Cơ hội việc làm rộng mở
Ngày 18/02/2025, Bộ Dân tộc và Tôn giáo được thành lập cho thấy sự quan tâm của Đảng, Nhà nước trong công tác tôn giáo tín ngưỡng, sự cần thiết về đội ngũ cán bộ làm công tác tôn giáo, tín ngưỡng trong cả nước. Từ đó mở ra thêm rất nhiều cơ hội việc làm tốt cho sinh viên ngành Tôn giáo học
Sinh viên tốt nghiệp ngành Tôn giáo học có thể làm các công việc như:
+ Hoạt động nghề nghiệp liên quan đến công tác tín ngưỡng, tôn giáo tại các cơ quan quản lý của Nhà nước như Bộ Dân tộc và Tôn giáo, Ban Dân vận, Bộ Nội Vụ, Sở Dân tộc và Tôn giáo các tỉnh, Mặt trận Tổ quốc các cấp ... và các đoàn thể chính trị xã hội khác;
+ Nghiên cứu và giảng dạy Tôn giáo học trong các cơ sở nghiên cứu, đào tạo về tôn giáo học, các lĩnh vực liên quan đến tôn giáo học.
+ Hoạt động trong các cơ quan hoạch định đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, trong các cơ quan, tổ chức thuộc hệ thống chính trị, các tổ chức kinh tế - xã hội;
+ Thực hiện công tác quản lý, bảo tồn di sản, văn hóa, tín ngưỡng tại các địa phương; các công việc liên quan đến nghệ thuật, kiến trúc tôn giáo...; chuyên viên điều phối, quản lý tại các dự án chính phủ và phi chính phủ về phát triển văn hóa, xã hội, tôn giáo, tín ngưỡng.
+ Có cơ hội học lên ở các bậc cao hơn (thạc sĩ, tiến sĩ) trở thành các nhà khoa học, làm việc tại các Trung tâm/ Viện/ Cơ sở nghiên cứu về tôn giáo như: Viện Nghiên cứu Dân tộc học và Tôn giáo học, Viện Nghiên cứu Văn hóa Việt Nam, Trung tâm Văn hóa và Tín ngưỡng, Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh, Học viện An Ninh,…
Hội thảo khoa học “Phát huy vai trò của Uỷ ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam trong giai đoạn mới
