Kỳ thi đánh giá năng lực góp phần nâng cao chất lượng đầu vào đại học

Là đơn vị đầu tiên trong năm tổ chức kỳ thi, Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) nhận được sự tin tưởng khá lớn của thí sinh và các trường đại học, cao đẳng. Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với GS.TS Nguyễn Tiến Thảo, Giám đốc Trung tâm Khảo thí ĐHQGHN để hiểu rõ hơn về kỳ thi này.

- Thưa Giáo sư, hướng tiếp cận trong công tác tuyển sinh của ĐHQGHN năm nay thay đổi như thế nào?

Năm 2022, các phương án tuyển sinh của ĐHQGHN cơ bản ổn định như năm 2021. Điểm khác biệt duy nhất là chỉ tiêu phân bổ theo từng phương thức có thể thay đổi so với năm 2021. Các ngành/nhóm ngành đào tạo có điểm chuẩn cao sẽ dành nhiều chỉ tiêu hơn cho phương thức xét tuyển bằng kết quả thi ĐGNL học sinh trung học phổ thông (HSA). Cách thức xét tuyển năm 2022 cũng sẽ linh động, chủ động hơn đối với các trường/khoa về thời gian. Các đơn vị sẽ có kế hoạch xét tuyển phù hợp để bảo đảm quyền lợi của học sinh từ các nguồn tuyển và tuyển chọn được các thí sinh chất lượng.

- Vì sao kết quả kỳ thi này lại ngày càng được nhiều trường sử dụng như vậy, thưa Giáo sư?

Đến thời điểm hiện tại, nếu kể cả các khoa/trường đại học của ĐHQGHN, Đại học Thái Nguyên thì sẽ có hơn 60 đơn vị đào tạo sử dụng kết quả bài thi HSA phục vụ tuyển sinh. Có thể có nhiều lý do như: Tính tự chủ tuyển sinh của các cơ sở giáo dục đại học ngày càng cao; thời gian và phương thức xét tuyển linh động, phù hợp bối cảnh hiện tại; chất lượng bài thi HSA được khẳng định; thêm cơ hội cho thí sinh xét tuyển vào các nhóm ngành/trường có điểm chuẩn cao; các trường tuyển chọn được thí sinh chất lượng; cách thức tuyển sinh từ kết quả bài thi ĐGNL phù hợp với thông lệ tuyển sinh quốc tế…

- Có ý kiến cho rằng đa số học sinh trung học phổ thông ở vùng khó khăn không thể ra các thành phố lớn để thi ĐGNL. Điều đó đã ảnh hưởng đến quyền lợi của thí sinh. Vậy trung tâm có phương án hỗ trợ nào đối với những thí sinh vùng khó khăn và những thí sinh là bộ đội?

Bài thi ĐGNL hướng tới nhiều mục đích, trong đó có phục vụ xét tuyển đại học. Chúng ta cần lưu ý rằng hầu hết các trường đại học đều sử dụng tối thiểu 3 phương thức tuyển sinh. Do đó thí sinh có nhiều con đường để vào đại học. 

Đối với bài thi HSA, ĐHQGHN đã có chính sách hỗ trợ lệ phí cho thí sinh thuộc hộ nghèo, gia đình chính sách, thí sinh dân tộc, miền núi... để các bạn tham dự kỳ thi. Trung tâm Khảo thí ĐHQGHN cũng tổ chức thi tại nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước để mang kỳ thi đến gần với thí sinh hơn, tạo điều kiện địa lý thuận lợi cho thí sinh. Hơn nữa, bài thi HSA chỉ thực hiện trong 1 buổi, thí sinh được phép lựa chọn ca thi (giờ thi) nên càng chủ động kế hoạch di chuyển. Với các thí sinh bộ đội cũng không gặp khó khăn gì nếu bạn được phép tiếp cận internet để đăng ký ca thi trực tuyến. Thời gian đăng ký cũng chỉ mất tối đa 5-10 phút. Quyền lợi của thí sinh bộ đội hay thí sinh tự do là bình đẳng như nhau.

- ĐHQGHN vừa tổ chức đợt 1 kỳ thi ĐGNL, đề nghị Giáo sư cho biết thí sinh thường mắc những lỗi phổ biến nào và thí sinh những đợt thi sau cần lưu ý gì?

Chúng tôi đã tổ chức đợt thi HSA-201 trong hai ngày 26 và 27/2. Với bài thi HSA đã được công bố đề tham khảo và được làm thử trực tuyến tại http://khaothi.vnu.edu.vn/ nên thí sinh không gặp khó khăn gì. Một số thí sinh bối rối đôi chút khi làm các câu hỏi điền đáp án vì loại câu hỏi này các bạn ít được luyện tập trước. Thí sinh cần tương tác với máy tính liên tục để bảo đảm đường truyền luôn được duy trì tốt. Sau 10 phút thí sinh không có bất cứ thao tác gì, cán bộ coi thi sẽ nhắc thí sinh tương tác với máy tính. Do đó, với các câu hỏi khó, các bạn hãy bỏ qua và quay trở lại sau nếu còn thời gian để có thể trả lời nhiều câu hỏi nhất.

- Để làm tốt bài thi ĐGNL, thí sinh cần có chiến thuật ôn tập thế nào cho hiệu quả, thưa Giáo sư?

Việc đầu tiên là bạn phải quen với cấu trúc bài thi, dạng thức câu hỏi. Vì thế bạn nên làm đề tham khảo trước khi đăng ký dự thi và trước 1-2 ngày thi. Việc làm đề tham khảo sẽ cho bạn thông tin về nhóm năng lực bài thi sẽ “khảo” bạn. Từ đó, thí sinh biết mình thiếu ở đâu để có kế hoạch ôn tập bổ sung. Thứ hai, bạn nên có kế hoạch học tập thật nghiêm túc, tránh sa đà vào các nhóm luyện thi lôi kéo sẽ mất thời gian mà kết quả không mấy khả quan.

Đối với các bạn có nền tảng khoa học tự nhiên (hoặc xã hội) tốt càng không nên chủ quan và cũng đừng bỏ qua không ôn tập các môn khoa học xã hội (hoặc tự nhiên). Câu hỏi đề thi HSA yêu cầu thí sinh nắm vững kiến thức cơ bản của chương trình giáo dục phổ thông để vận dụng từ thấp đến cao chứ không phải câu hỏi mẹo, câu hỏi khó, đánh đố... Trước ngày thi hãy làm đề tham khảo để biết phân phối thời gian hợp lý, quen với cấu trúc các phần thi để kiểm soát tốt tiến trình làm bài. Như vậy thí sinh sẽ đạt được mức điểm cao nhất theo năng lực của mình. Thêm một điểm nữa là thí sinh hãy tìm hiểu các hướng dẫn đăng ký thi, thông tin về kỳ thi tại trang chủ chính thức sẽ giúp các bạn hiểu và yên tâm hơn về kỳ thi. Một số thí sinh lan man trên các diễn đàn xã hội và tiếp nhận thông tin không chính thống sẽ thêm hoang mang trước giờ thi.

- Thưa Giáo sư, tỷ lệ câu hỏi tích hợp kiến thức liên môn phù hợp với mục tiêu đổi mới giáo dục phổ thông sẽ có lộ trình điều chỉnh ra sao?

Một trong những điểm độc đáo, đặc sắc của các bài thi ĐGNL là câu hỏi ít, thời gian ngắn nhưng đánh giá được các nhóm năng lực chủ đạo của người dự thi. Do đó, câu hỏi tích hợp liên môn là một trong những yêu cầu bắt buộc của bài thi HSA. Hiện nay, thí sinh đang học song song chương trình giáo dục phổ thông 2006 và bắt đầu tiếp cận chương trình tổng thể 2018 nên bài thi HSA thiết kế theo lộ trình thay đổi bổ sung dần vào theo năm học 2023-2024. Do đó, năm 2024 chúng tôi sẽ bổ sung thêm một số câu hỏi tích hợp liên môn. 

- Trân trọng cảm ơn Giáo sư!