Mừng GS.NGND Vũ Dương Ninh tuổi 80

Tới dự buổi lễ có GS.NGND Phan Huy Lê (Chủ tịch Danh dự Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam), cùng các giáo sư trong Ban chấp hành Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam là: PGS.TS Trần Đức Cường (Chủ tịch Hội), GS.TS.NGND Nguyễn Quang Ngọc (Phó Chủ tịch Hội), GS.TSKH Vũ Minh Giang (Phó Chủ tịch Hội, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo ĐHQGHN); GS.NGND Đinh Văn Đức (Chủ tịch Hội Cựu giáo chức ĐHQGHN). Đại diện các Viện, Trung tâm nghiên cứu, các trường Đại học, Trung học phổ thông, các tạp chí chuyên ngành, các nhà xuất bản.... nơi có mối quan hệ hợp tác sâu sắc trong suốt quá trình nghiên cứu và giảng dạy cùng với GS.NGND Vũ Dương Ninh đã tới dự buổi lễ. Về phía Nhà trường có sự tham dự của GS.TS Phạm Quang Minh (Hiệu trưởng Nhà trường) cùng các thầy cô trong Đảng ủy, Ban Giám hiệu, Công đoàn, Đoàn thanh niên - Hội Sinh viên và Hội Cựu giáo chức Nhà trường. Rất đông bạn bè, đồng nghiệp cùng các thế hệ học trò của Khoa Lịch sử và Khoa Quốc tế học - hai đơn vị mà GS. Vũ Dương Ninh công tác và gắn bó trực tiếp trong nhiều năm  - đã tề tựu đông đủ chung vui cùng thầy.  

Khán phòng cùng theo dõi phóng sự tài liệu về chân dung GS.NGND Vũ Dương Ninh

GS.NGND Vũ Dương Ninh là sinh viên khóa I Khoa Lịch sử, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội. Thầy là bạn đồng học của nhiều nhà giáo, nhà sử học nổi tiếng như: GS.NGND Phan Đại Doãn, PGS.NGND Lê Mậu Hãn, PGS.NGƯT Nguyễn Thừa Hỷ, PGS.NGƯT Phạm Thị Tâm... GS.NGND Vũ Dương Ninh là một trong những nhà khoa học thuộc thế hệ vàng của Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội - những nhà khoa học đầu ngành có công xây dựng và phát triển các ngành học mới của Trường trong giai đoạn đầu. Các thầy là thế hệ những nhà khoa học góp phần gây dựng nên uy tín và vị thế của Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội xưa, cũng như định hình nên phong cách giảng dạy và nghiên cứu khoa học mang bản sắc riêng của “trường phái Tổng hợp”.

GS.NGND Vũ Dương Ninh là chuyên gia hàng đầu về Lịch sử thế giới nói chung và Lịch sử thế giới cận - hiện đại nói riêng. Nhiều năm là Chủ nhiệm Bộ môn Lịch sử thế giới và Phó Chủ nhiệm Khoa Lịch sử, GS. Vũ Dương Ninh đã góp công đào luyện nên nhiều lớp học trò chuyên về Lịch sử thế giới và các vấn đề Quan hệ quốc tế. Năm 1995, từ một ngành học của Khoa Lịch sử, trước những yêu cầu phát triển mới của đất nước, GS. Vũ Dương Ninh là một trong những người khởi xướng và thành lập nên ngành Nghiên cứu quốc tế - sau đó trở thành Khoa Quốc tế học thuộc Trường Đại học KHXH&NV, đơn vị tiên phong trong đào tạo ngành học này trong cả nước.

Là chuyên gia về Lịch sử thế giới, GS. Vũ Dương Ninh từng được Bộ Giáo dục và Đào tạo mời chủ trì xây dựng chương trình đào tạo đại học và sau đại học các môn: Lịch sử thế giới, Lịch sử quan hệ quốc tế, Lịch sử văn minh thế giới... để sử dụng chung cho các trường đại học trên cả nước. Thầy cũng chủ biên nhiều bộ giáo trình cơ bản của ngành như: “Lịch sử cận đại thế giới”, “Lịch sử văn minh thế giới”, “Lịch sử quan hệ quốc tế” - Tập I, “Một số chuyên đề về Lịch sử thế giới” (đến nay đã xuất bản được 3 tập)...  Bên cạnh đó, thầy cũng tham gia đóng góp vào hoạt động đào tạo bậc phổ thông với tư cách là chủ biên của sách giáo khoa Lịch sử lớp 12; đồng thời có nhiều kiến nghị, đề xuất đáng chú ý nhằm thúc đẩy việc nâng cao hiệu quả chất lượng dạy và học môn Lịch sử.

Với những  góp tiêu biểu cho sự nghiệp khoa học và giáo dục, GS. Vũ Dương Ninh đã được Nhà nước tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quý: Nhà giáo Ưu tú (1994), Nhà giáo Nhân dân (2002), Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng Nhì, Huân chương Lao động hạng Nhì (2000) và Huân chương Lao động hạng Nhất (2004), Huy hiệu 40 năm tuổi Đảng (2007)...

Tri ân tình cảm gắn bó của GS.NGND Vũ Dương Ninh với Nhà trường, GS.TS Phạm Quang Minh (Hiệu trưởng Nhà trường) phát biểu: GS.NGND Vũ Dương Ninh là một nhà giáo mẫu mực của nhiều thế hệ sinh viên, học viên Khoa Lịch sử và Khoa Quốc tế học. Thầy là một chuyên gia nghiên cứu hàng đầu của lĩnh vực Lịch sử cận, hiện đại với hàng chục công trình tiêu biểu, hơn 150 bài viết công bố trên các tạp chí trong nước và quốc tế. Đặc biệt, những công trình nghiên cứu, giáo trình, sách chuyên khảo của thầy có sức lan tỏa rất lớn, như cuốn “Lịch sử thế giới cận đại”, “Lịch sử văn minh thế giới” đã tái bản đến lần thứ 18...

GS.TS Phạm Quang Minh (Hiệu trưởng Nhà trường) phát biểu tại buổi lễ

Bên canh đó, thầy là chuyên gia có vai trò quyết định trong việc mở ngành nghiên cứu Quốc tế và thành lập Khoa Quốc tế học tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQGHN. Vào thời điểm đó, trước nhiều quan điểm còn chưa rõ ràng, thấu đáo về ngành học mới này, bằng tầm nhìn xa rộng, bằng vốn tri thức của mình, GS. Vũ Dương Ninh đã khẳng định được tên gọi, bản chất cũng như hướng phát triển của ngành. Và cho đến nay, thực tế tại Việt Nam cũng như trên thế giới đã khẳng định sự đúng đắn này.

Trong ấn tượng của học trò, thầy nghiêm khắc nhưng thật bao dung, tỉ mỉ nhưng không bao giờ sa đà vào vụn vặt. Thầy là người “rất quốc tế”, mà cũng “rất Việt Nam”, cao niên mà lại rất thanh niên, hòa đồng mà không hòa tan… Những nét tính cách ấy đã góp phần khẳng định một phong cách không trộn lẫn cả trong công việc và đời sống.

GS.NGND Đinh Văn Đức - Chủ tịch Hội Cựu giáo chức Đại học Quốc gia Hà Nội chia sẻ cảm nghĩ: Thầy Vũ Dương Ninh đã đạt được nhiều điều đáng ngưỡng mộ trong cuộc sống. Thầy đã bước sang tuổi 80 mà vẫn mạnh khỏe, năng động, trí tuệ vẫn rất sáng suốt, vẫn đang miệt mài cống hiến cho khoa học và cuộc đời, được lớp lớp các thế hệ học trò, bạn bè, đồng nghiệp kính trọng, trân quý...

Thay mặt tập thể Khoa Lịch sử, PGS.TS Vũ Văn Quân (Trưởng Khoa) đã dành những lời trân trọng tới một trong những người thầy lớn của Khoa: GS. Vũ Dương Ninh có những đóng góp rất quan trọng cho sự phát triển của Khoa. Thầy luôn được các thế hệ học trò, bè bạn và đồng nghiệp ngưỡng mộ cả về tài năng và nhân cách. Thầy mẫu mực cả về phong cách giảng dạy lẫn sự chỉn chu, nghiêm túc trong cuộc sống. Những lời giảng của thầy nhẹ nhàng mà thấm sâu, rất sâu sắc và nhân văn. Nhưng bên cạnh đó, tính chiến đấu của thầy cũng thật mạnh mẽ, được thể hiện trong mỗi luận cứ khoa học, để bảo vệ và ủng hộ những xu hướng phát triển tích cực và tốt đẹp của nền giáo dục và toàn xã hội. Đối với các thế hệ học trò, không chỉ là các học viên, nghiên cứu sinh, mà ngay từ các khóa sinh viên, thầy luôn hết sức quan tâm, hướng dẫn, hỗ trợ...

PGS.TS Hoàng Khắc Nam (Trưởng Khoa Quốc tế học) - đại diện tập thể cán bộ và sinh viên, học viên của Khoa - gửi lời chúc mừng và tri ân tới vị Chủ nhiệm đầu tiên của Khoa: Thầy là người đặt nền móng cho sự phát triển của Khoa Quốc tế học trong suốt hơn 20 năm qua. Khối lượng kiến thức đồ sộ thầy đã gây dựng và tập thể cán bộ giảng viên của Khoa vẫn đang tiếp tục truyền lại cho các thế hệ sinh viên, học viên. Tấm gương đạo đức của thầy đã trở thành một biểu tượng của Khoa Quốc tế học.

Trong số các học trò của GS.NGND Vũ Dương Ninh, có nhiều người thành danh và hiện đang đảm nhiệm nhiều vị trí công tác quan trọng tại các trường đại học và viện nghiên cứu hàng đầu của Việt Nam. Các anh chị cũng chia sẻ về những kỷ niệm và những hành trang kiến thức nhận được từ người thầy của mình – và nay đã trở thành hành trang phong cách sống quý giá của chính họ trong cuộc đời.

Đón nhận những tình cảm tri ân của Nhà trường, của các thế hệ học trò cùng bạn bè, đồng nghiệp, GS.NGND Vũ Dương Ninh bày tỏ niềm xúc động. Thầy tâm sự: Vào trường năm 1956 khi 19 tuổi và nhận sổ hưu của trường vào năm 2006, khi 69 tuổi, đến nay thầy đã tròn 50 năm gắn bó với Nhà trường. Trong 10 năm nghỉ hưu đến nay, thầy vẫn tiếp tục hoạt động giảng dạy và nghiên cứu. Những kết quả đạt được trong sự nghiệp và cuộc đời thầy có được là do được hấp thụ nền giáo dục cùng những tình cảm, sự giúp đỡ của thầy, trò Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, sau này là Trường ĐHKHXH&NV, ĐHQGHN.

Suốt cả cuộc đời, thầy chỉ làm một nghề - nghề dạy học: dạy về Lịch sử thế giới, Lịch sử văn minh thế giới và Lịch sử quan hệ quốc tế. Trong quá trình nghiên cứu quan hệ quốc tế, thầy luôn ủng hộ quan điểm là thế giới không thể tách rời Việt Nam. Những nghiên cứu sau này của thầy tập trung nhiều về lịch sử quan hệ đối ngoại Việt Nam.

GS.NGND Vũ Dương Ninh nói: “Tôi đạt được những kết quả như vậy, trước hết là nhờ công ơn của các bậc Thầy. Tôi muốn bày tỏ lòng tri ơn tới các Thầy đã đưa tôi đến với Sử học, như các GS. Trần Văn Giàu, GS. Đào Duy Anh, GS. Cao Xuân Huy, GS. Phạm Huy Thông, GS. Đinh Xuân Lâm. Các Thầy là những tấm gương về Tài cao – Đức trọng mà tôi luôn cố gắng học hỏi và tiếp thu được phần nào những phẩm chất ấy. Thứ hai, tôi muốn bày tỏ lòng kính mến, ngưỡng mộ của tôi tới các bậc đàn anh, là các GS. Phan Huy Lê, GS. Hà Văn Tấn, cố GS. Trần Quốc Vượng. Tôi tiếp thu được ở họ tấm gương về tinh thần tự học, sáng tạo, hăng say nghiên cứu khoa học với một thái độ nghiêm cẩn. Đây quả là những tấm gương trực tiếp mà tôi cố gắng noi theo. Tuy nhiên, tôi tự nhận thấy mình vẫn còn xa mới tiến kịp các bậc đàn anh”.

GS.NGND Vũ Dương Ninh phát biểu tại buổi lễ

GS.NGND Vũ Dương Ninh cũng bày tỏ lòng tri ân tới các bạn đồng nghiệp đã cùng góp sức xây dựng và phát triển ngành Sử học; các thế hệ sinh viên, học viên đã truyền cảm hứng để thầy nỗ lực không ngừng trong nghiên cứu và giảng dạy; các cơ quan, trường đại học, viện nghiên cứu, các đối tác… đã tạo cơ hội cho thầy được cộng tác, chia sẻ các kết quả nghiên cứu mới để từ đó giúp thầy mở rộng hơn kiến thức, tư duy và tầm nhìn của mình trong cuộc sống.

Cuối buổi lễ, GS.NGND Vũ Dương Ninh trực tiếp tặng những cuốn sách của mình, cuốn “Việt Nam trong thế giới đang đổi thay” (chủ biên) và “Cách mạng Việt Nam trên bàn cờ quốc tế - lịch sử và vấn đề” (tái bản lần 2)  tới GS.NGND Phan Huy Lê, GS.TSKH Vũ Minh Giang, GS.TS. NGND Nguyễn Quang Ngọc, GS.NGND Đinh Văn Đức, PGS.TS Trần Đức Cường, PGS.TS. NGƯT Phạm Xuân Hằng, GS. TS Phạm Quang Minh. 

GS.NGND Vũ Dương Ninh chụp ảnh cùng các cán bộ, giảng viên Khoa Quốc tế học