THÔNG TIN VỀ LUẬN VĂN THẠC SĨ
1. Họ và tên học viên: VŨ NGỌC ANH 2. Giới tính: Nữ
3. Ngày sinh: 10/11/2000 4. Nơi sinh: Hà Nội
5. Quyết định công nhận học viên số: 4058/QĐ/ XHNV ngày 28 tháng 12 năm 2022 của Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội.
6. Các thay đổi trong quá trình đào tạo: không
7. Tên đề tài luận văn: Ảnh hưởng của giáo lý, giáo luật Islam tới pháp luật tại Cộng hòa Iran (Qua nghiên cứu Hiến pháp 1989)
8. Chuyên ngành: Tôn giáo học định hướng nghiên cứu Mã số: 8229009.01
9. Cán bộ hướng dẫn khoa học: TS Nguyễn Thị Tố Uyên
- Trường Đại học KHXH&NV - ĐHQGHN
10. Tóm tắt các kết quả của luận văn:
Về vai trò trung tâm và siêu lập pháp của Lãnh tụ Tối cao, luận văn làm rõ rằng quyền lực của Rahbar không chỉ là quyền chính trị thực tiễn mà còn được hợp thức hóa từ hệ thống tư tưởng Shia – đặc biệt là từ học thuyết Velayat-e Faqih. Điều này không chỉ là một thiết chế chính trị, mà là sự kế thừa trực tiếp niềm tin rằng trong thời kỳ vắng mặt của Imam Mahdi, một faqih đủ tiêu chuẩn sẽ thay mặt cộng đồng để duy trì trật tự thần quyền.
Trong Hiến pháp, Lãnh tụ tối cao được trao quyền chỉ đạo cả ba nhánh quyền lực, chỉ định Chánh án, lãnh đạo quân đội, phê duyệt Hội đồng Giám hộ và tham vấn chính sách cấp cao. Luận văn cho thấy rằng cơ chế quyền lực này là biểu hiện sống động của logic thần quyền vận hành trong thể chế hiện đại, khác biệt với các mô hình quân chủ giáo quyền hay các nước Islam có tách biệt giữa vua và giáo sĩ.
Chính vì thế, luật pháp trong Iran không chỉ có chức năng điều chỉnh xã hội mà còn mang tính giáo dục, định hướng đạo đức và bảo tồn bản sắc cộng đồng tín ngưỡng. Đây là một hình thái nhà nước đạo đức hóa, trong đó pháp luật vừa là công cụ quyền lực, vừa là phương tiện thực thi sứ mệnh tôn giáo.
Một điểm nhấn khác là khả năng tự điều chỉnh trong khuôn khổ của giáo lý. Việc sửa đổi Hiến pháp năm 1989, hoặc những điều chỉnh trong vai trò Hội đồng Khẩn cấp, cho thấy Iran có thể linh hoạt trong nội bộ để thích nghi với biến động chính trị, miễn là không vượt ra khỏi giới hạn do tôn giáo đặt ra. Ngược lại, trong đối ngoại, nguyên lý bảo vệ người bị áp bức và chống lại các thế lực “thống trị” lại trở thành công cụ khẳng định tính chính danh thần quyền trên trường quốc tế.
11. Khả năng ứng dụng trong thực tiễn:
Đề tài “Ảnh hưởng của giáo lý, giáo luật Islam tới pháp luật tại Cộng hòa Iran (qua nghiên cứu Hiến pháp 1989)” không chỉ mang giá trị học thuật trong lĩnh vực Tôn giáo học và Luật học, mà còn có tiềm năng ứng dụng thực tiễn rõ rệt trong nhiều lĩnh vực nghiên cứu, giảng dạy và hoạch định chính sách.
Trước hết, kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng như tài liệu nền tảng phục vụ đào tạo, giảng dạy và tham khảo trong các chương trình sau đại học về Tôn giáo học, Khoa học chính trị, Luật so sánh hoặc Khu vực học. Việc phân tích chi tiết cách thức giáo lý Islam Shia được thể chế hóa vào Hiến pháp Iran là một ví dụ điển hình, giúp sinh viên và học giả có công cụ phân tích cụ thể để hiểu được bản chất của mô hình nhà nước thần quyền trong thế giới Hồi giáo.
Thứ hai, luận văn có thể hỗ trợ các nhà nghiên cứu, nhà báo và nhà hoạch định chính sách trong việc nhận diện cấu trúc quyền lực, cách thức vận hành của hệ thống pháp luật Iran – một trong những quốc gia có ảnh hưởng lớn trong khu vực Trung Đông. Trong bối cảnh chính trị khu vực đang có nhiều biến động, hiểu được chiều sâu tôn giáo – pháp lý của Iran là điều cần thiết cho các nghiên cứu về xung đột, đối thoại liên văn hóa hoặc hoạch định ngoại giao.
Thứ ba, đề tài có thể được dùng làm nền tảng nghiên cứu so sánh với các quốc gia khác trong thế giới Islam hoặc với các mô hình pháp luật dựa trên tôn giáo khác, như Israel (với luật Halakha), Ấn Độ (trong các quy định dân luật cho cộng đồng Hồi giáo), hoặc các nước Hồi giáo đa dòng phái như Iraq và Lebanon. Đây là cơ sở quan trọng để xây dựng các công trình tiếp theo trong nghiên cứu liên ngành giữa tôn giáo và pháp luật.
Cuối cùng, với bối cảnh xã hội hiện đại đang đặt ra nhiều câu hỏi về vai trò của tôn giáo trong đời sống công cộng, đặc biệt là tại các quốc gia đang phục hồi bản sắc văn hóa – dân tộc sau xung đột hoặc toàn cầu hóa, luận văn có thể là tư liệu tham chiếu thực tiễn để hiểu được quá trình “tôn giáo hóa” pháp luật một cách bài bản, qua đó rút ra bài học về sự hài hòa giữa truyền thống tôn giáo và yêu cầu pháp lý hiện đại.
12. Những hướng nghiên cứu tiếp theo:
Từ những kết quả đạt được, đề tài mở ra nhiều hướng nghiên cứu tiếp theo có giá trị học thuật và thực tiễn. Trước hết, có thể tiếp tục mở rộng phạm vi thời gian để nghiên cứu ảnh hưởng của giáo lý và giáo luật Islam tới pháp luật Iran từ năm 2011 đến nay, gắn với các biến động lớn như Phong trào Xanh (2009), các cuộc biểu tình năm 2017, 2019 và đặc biệt là phong trào “Phụ nữ, Cuộc sống, Tự do” sau vụ Mahsa Amini năm 2022. Những biến động này đặt ra câu hỏi về khả năng thích nghi hoặc điều chỉnh của hệ thống thần quyền trước các yêu cầu đổi mới xã hội.
Thứ hai, có thể đi sâu vào nghiên cứu chuyên đề về tác động của giáo luật Islam tới một số lĩnh vực pháp luật cụ thể, chẳng hạn như luật hình sự, luật gia đình, quyền phụ nữ hoặc luật giáo dục trong hệ thống pháp lý Iran. Những chuyên đề này sẽ cho phép phân tích sâu sắc hơn về cách thức giáo luật vận hành thực tế và mức độ mâu thuẫn – hài hòa với các giá trị pháp lý phổ quát.
Cuối cùng, có thể thực hiện nghiên cứu so sánh mô hình pháp luật thần quyền của Iran với các quốc gia Islam khác như Saudi Arabia, Iraq, hoặc các nước Hồi giáo có xu hướng thế tục như Thổ Nhĩ Kỳ, nhằm làm rõ tính đặc thù của mô hình Iran và rút ra các bài học về mối quan hệ giữa tôn giáo và pháp quyền trong bối cảnh hiện đại hóa toàn cầu.
13. Các công trình đã công bố có liên quan đến luận văn: Không
INFORMATION ON MASTER’S THESIS
1. Full name: Vu Ngoc Anh 2. Sex: Female
3. Date of birth: 10/11/2000 4. Place of birth: Ha Noi
5. Admission decision number 4058/QĐ/ XHNV, Dated: 28/12/2022
6. Changes in academic process: không
7. Official thesis title: The impact of Islamic doctrines to law in the Republic of Iran (through research on the 1989 Constitution)
8. Major: Religious 9. Code: 8229009.01
10. Supervisors: Dr Nguyen Thi To Uyen
11. Summary of the findings of the thesis
On the Constitutionalization of Shia Religious Doctrine within the Modern State Model, one of the most significant contributions of this thesis lies in its demonstration of how the theological principles of Shia Islam—originally metaphysical in nature—have been transformed into concrete constitutional provisions and thereby institutionalized as legal norms. Rather than merely listing the content of these provisions, the thesis highlights the systematic, consistent, and intentional process of legalizing religious ideology, resulting in a model of “legalized religion” rather than a system where “religion merely guides the law.”
Regarding the central and supra-legislative role of the Supreme Leader, the thesis clarifies that the authority of the Rahbar is not only political in practice but is legitimized through the doctrinal framework of Shia Islam, particularly the theory of Velayat-e Faqih. This authority does not simply represent a political institution but is a direct continuation of the belief that in the absence of the Hidden Imam (Imam Mahdi), a qualified faqih shall lead the community to maintain divine order.
Under the Constitution, the Supreme Leader is granted authority over all three branches of power, with the ability to appoint the Chief Justice, command the armed forces, approve members of the Guardian Council, and advise on national strategic policy. The thesis shows that this concentration of power is a vivid expression of divine sovereignty operating within a modern constitutional framework, distinct from monarchical theocracies or Islamic countries where kings and clergy remain institutionally separate.
On law and democracy within the Islamic framework, the thesis underscores the complex interplay between democratic mechanisms and theocratic control. While Iran holds elections, has a parliament, and an elected president, the entire political process remains under the supervision and orientation of Islamic institutions such as the Guardian Council and the Supreme Leader.
A profound insight of the thesis is that, in Shia thought, there is a deliberate integration of politics, ethics, and law. Legislative and executive acts are not merely technical procedures but must serve higher goals—such as justice, compassion, protection of the oppressed minority, and the moral refinement of society.
As such, the legal system in Iran does not merely regulate society; it educates, guides ethically, and preserves the identity of the religious community. It represents a form of moralized statehood, where the law serves both as an instrument of power and as a medium for carrying out a sacred mission.
Another notable point is the system’s capacity for internal adaptation within the boundaries of religious doctrine. The 1989 constitutional amendment, along with the evolving role of the Expediency Discernment Council, illustrates Iran’s internal flexibility in responding to political changes—so long as adjustments remain within the theological framework. Conversely, in foreign affairs, the principle of defending the oppressed and resisting domination becomes a strategic tool for affirming the legitimacy of Iran’s theocratic identity on the international stage.
12. Practical applicability, if any:
The thesis entitled “The Influence of Islamic Doctrine and Sharia on the Legal System of the Islamic Republic of Iran (Through the Study of the 1989 Constitution)” holds not only academic significance in the fields of Religious Studies and Legal Studies, but also demonstrates strong practical applicability across various domains of research, education, and policy-making.
Firstly, the findings of this research can serve as a foundational resource for postgraduate education, teaching, and scholarly reference in disciplines such as Religious Studies, Political Science, Comparative Law, and Area Studies. Its in-depth analysis of the institutionalization of Shia Islamic doctrine within the Iranian Constitution offers a valuable case study, equipping students and scholars with analytical tools to understand the essence of theocratic governance models in the Islamic world.
Secondly, this thesis provides useful insights for researchers, journalists, and policy-makers aiming to comprehend the structure and operation of Iran’s legal-political system—one of the most influential regimes in the Middle East. In a region marked by frequent political upheaval, understanding Iran’s religious-legal foundations is essential for research on conflict, interfaith dialogue, and diplomatic strategy.
Thirdly, the thesis offers a basis for comparative studies with other Islamic or religious-legal systems, such as Israel’s Halakhic legal traditions, India’s personal law for Muslim communities, or the pluralistic Islamic legal frameworks in Iraq and Lebanon. This comparative potential serves as a critical platform for expanding interdisciplinary research at the intersection of religion and law.
Lastly, in the context of contemporary societies grappling with questions about the role of religion in public life—especially in nations undergoing cultural revival or post-conflict reconstruction—this thesis can function as a practical reference to understand the systematic process of “religionization” of law. In doing so, it contributes to the broader discourse on how religious tradition and modern legal imperatives can be harmonized within state institutions.
13. Further research directions, if any:
Building upon the findings of this thesis, several promising directions for future research may be pursued to deepen and expand the understanding of the relationship between Islamic doctrine and legal-political structures in Iran and beyond.
First, future studies could extend the temporal scope beyond 2011 to explore how the influence of Islamic doctrine and Sharia has evolved in the post-2011 period—particularly in the context of major political and social developments such as the Green Movement (2009), the nationwide protests of 2017 and 2019, and the more recent “Woman, Life, Freedom” uprising following the death of Mahsa Amini in 2022. These events raise new questions about the adaptability of Iran’s theocratic system to growing societal demands for reform and individual freedoms.
Second, in-depth thematic studies could focus on specific branches of law—such as criminal law, family law, civil liberties, or educational policy—to investigate the precise legal mechanisms through which Sharia principles are enforced or contested in practice. Such studies would allow for more granular insights into how Islamic jurisprudence shapes daily governance and impacts different segments of society.
Third, comparative legal analyses could be conducted between Iran and other Muslim-majority countries—especially those with differing legal-theological foundations, such as Sunni-majority Saudi Arabia, secular-Islamic hybrid models like Turkey, or religiously pluralistic systems in Iraq and Lebanon. This would help delineate the distinctive features of the Iranian Shia legal-political system and offer broader implications for understanding state-religion relations in the Islamic world.
Finally, future research may also examine how younger generations and civil society actors in Iran are negotiating the boundaries between religious authority and democratic aspirations, particularly in an era marked by digital communication, transnational activism, and increasing global exposure. Such studies would contribute to evaluating the resilience, transformation, or potential recalibration of the theocratic legal model in response to internal and external pressures.
14. Thesis-related publications: no
Tác giả: Phòng Đào tạo
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
