TTLV: Khảo sát tầng nghĩa biểu trưng trên ngữ liệu thơ

Thông tin luận văn "Khảo sát tầng nghĩa biểu trưng trên ngữ liệu thơ Việt Nam giai đoạn 1930-1975" của HVCH Nguyễn Thị Trang, chuyên ngành Ngôn ngữ học. 1. Họ và tên học viên: Nguyễn Thị Trang 2. Giới tính: Nữ 3. Ngày sinh: 18/8/1986 4. Nơi sinh: Thanh Hoá 5. Quyết định công nhận học viên số: 1355/2008/QĐ- XHNV- KH& SDH ngày 24 tháng 10 năm 2008 của Hiệu trưởng trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội. 6. Các thay đổi trong quá trình đào tạo: Không có 7. Tên đề tài luận văn: Khảo sát tầng nghĩa biểu trưng trên ngữ liệu thơ Việt Nam giai đoạn 1930-1975. 8. Chuyên ngành: Ngôn ngữ học. Mã số: 602201 9. Cán bộ hướng dẫn: GS.TS. Lê Quang Thiêm 10. Tóm tắt kết quả của luận văn: - Về mặt lí luận, luận văn là sự mở rộng phạm vi khảo sát và đi sâu thêm một bước nghiên cứu so với khoá luận tốt nghiệp đại học “Bước đầu khảo sát trường ngữ nghĩa - từ vựng về đất nước trong một số bài thơ Việt Nam giai đoạn 1945 - 1975”. Vì thế, luận văn này tiếp tục góp phần làm sáng tỏ quan điểm về trường nghĩa, tầng nghĩa mà cụ thể là tầng nghĩa biểu trưng của trường ngữ nghĩa từ vựng theo hướng tiếp cận chức năng luận, tri nhận luận. Qua đó, luận văn giúp hiểu rõ hơn về nghĩa của các đơn vị từ vựng, nhất là nghĩa biểu trưng trong các tác phẩm văn chương nghệ thuật thông qua việc bóc tách từng lớp nghĩa, tầng nghĩa trong từng ngữ cảnh, văn cảnh mà từ hoạt động. Bởi lẽ từ không tồn tại độc lập mà nó luôn tồn tại trong mối quan hệ với các đơn vị khác. Nếu như một kí hiệu ngôn ngữ thường có sự thống nhất giữa cái biểu đạt và cái được biểu đạt thì trong thơ không phải bao giờ cũng thế. Cái biểu đạt trong thơ chẳng qua là lớp kính bên ngoài bao bọc một thế giới hình tượng muôn hình muôn dạng. Nếu không hiểu được điều đó, người tiếp nhận sẽ bỏ qua những giá trị đích thực của ngôn từ cũng như những giá trị độc đáo, kì diệu mà người nghệ sĩ ngôn từ tạo ra từ năng lực sáng tạo nghệ thuật của mình. - Về mặt thực tiễn, kết quả nghiên cứu của luận văn hướng vào những ứng dụng sau: + Hoàn thiện hệ thống nghĩa của từ, làm cơ sở tiến đến quy tụ một cách đầy đủ, sinh động nhất trường ngữ nghĩa. + Đối chiếu với các từ điển tiếng Việt, xem xét các nghĩa, nét nghĩa của từ ngữ được bộc lộ trong các tác phẩm văn học nghệ thuật đã được khái quát trong các từ điển hay chưa, bổ sung vào hệ thống nghĩa của từ trong từ điển. + Tìm hiểu những nét nghĩa mới (chủ yếu là nghĩa biểu trưng) của từ ngữ trong tác phẩm văn học nghệ thuật có nằm trong thói quen sử dụng ngôn ngữ hằng ngày của cộng đồng ngôn ngữ hay không. Những nét nghĩa mới đó được sử dụng phổ biến trong cộng đồng ngôn ngữ hay chúng chỉ có giá trị trong văn thơ. Vì thế, những kết quả thống kê được, miêu tả được góp phần tìm hiểu mối quan hệ giữa hệ thống nghĩa nội tại tiềm tàng trong bản thân từ ngữ với hệ thống nghĩa của từ được khái quát trong từ điển tiếng Việt và sự biểu hiện của chúng trong văn học nghệ thuật, có sự so sánh, đối chiếu với thói quen sử dụng ngôn ngữ hằng ngày. 11. Khả năng ứng dụng trong thực tiễn: Kết quả nghiên cứu của đề tài cũng sẽ là tài liệu tham khảo và giúp ích cho việc biên soạn từ điển tiếng Việt hiện đại. 12. Các công trình đã công bố có liên quan đến luận văn: Khoá luận tốt nghiệp: “Bước đầu khảo sát trường ngữ nghĩa - từ vựng về đất nước trong một số bài thơ Việt Nam giai đoạn 1945 - 1975”