Đột phá trong công tác xây dựng đội ngũ
Xác định nguồn nhân lực chất lượng cao, trình độ cao là yếu tố then chốt, chiến lược quyết định sự phát triển của trường, Đảng ủy trường đã ra kết luận về “Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ hướng tới đạt chuẩn quốc tế” nhằm định hướng cho việc thực thi nhiều chính sách tích cực, tập trung đầu tư mạnh cho hoạt động phát triển đội ngũ. Mỗi năm có gần 200 lượt cán bộ ra nước ngoài giảng dạy, học tập và nghiên cứu. Trong khuôn khổ các chương trình đào tạo đạt đẳng cấp quốc tế, Nhà trường đã cử hàng chục giảng viên đi học nâng cao trình độ ngoại ngữ và năng lực chuyên môn, quản lý tại nước ngoài, khen thưởng các cán bộ đạt thành tích cao trong nghiên cứu khoa học, nhất là các công bố quốc tế. Nhiều chính sách ưu đãi đã được thực hiện, tạo điều kiện cho cán bộ trẻ sớm chuẩn hóa học vị tiến sĩ và nâng cao năng lực chuyên môn.
GS.TS.NGND Nguyễn Văn Khánh (Bí thư Đảng uỷ, Hiệu trưởng Trường ĐHKHXH&NV) và ngài Đại sứ Cộng hoà Pháp Jean-Noël Poirier chia sẻ niềm vui cùng với PGS Đặng Thị Hạnh và các thầy cô giáo của Nhà trường, nhân dịp nhà giáo Đặng Thị Hạnh được nhận Huân chương cành cọ hàn lâm của Chính phủ Pháp, tháng 2/2013.
Đội ngũ cán bộ giảng viên của trường hiện có 524 người, trong đó số giảng viên có trình độ sau đại học chiếm 95,5%. Hơn 54% số giảng viên có trình độ tiến sĩ, 96 giáo sư và phó giáo sư (chiếm gần 30% tổng số giảng viên). Có 103 giảng viên đang làm nghiên cứu sinh và 16 giảng viên là học viên cao học. Tỷ lệ cán bộ có trình độ sau đại học và chức danh khoa học đã vượt chỉ tiêu mà Đại hội Đảng bộ trường lần thứ 26 đề ra, đồng thời là tỷ lệ cao đối với một trường đại học ở Việt Nam hiện nay.
Tiên phong đổi mới trong hoạt động đào tạo
Với truyền thống và uy tín là cơ sở đào tạo hàng đầu về khoa học xã hội và nhân văn ở Việt Nam, Trường đã đào tạo hàng nghìn sinh viên, học viên thuộc nhiều chuyên ngành vốn là thế mạnh như Lịch sử, Văn học, Triết học, Ngôn ngữ học… Rất nhiều nhà hoạt động chính trị, nhà khoa học nổi tiếng, của đất nước đã học tập, rèn luyện và trưởng thành từ mái trường này. Sinh viên của Trường có mặt trên khắp mọi nẻo đường đất nước và nhiều người trở thành sáng lập viên của các cơ sở đào tạo và viện nghiên cứu. Nhà trường ý thức được vai trò tiên phong của mình trong hoạt động đào tạo để luôn có những đổi mới kịp thời theo xu hướng phát triển chung của giáo dục đào tạo thế giới.
Hoạt động chuyển đổi phương thức đào tạo niên chế sang đào tạo tín chỉ ở các cấp học là thành công đáng chú ý nhất của Nhà trường trong những năm qua. Người học khẳng định được vai trò trung tâm trong quá trình đào tạo. Hoạt động quản lý đào tạo trở nên linh hoạt hơn, khả năng tiếp cận các chuẩn mực đào tạo của quốc tế được đẩy mạnh. Cho đến nay, đào tạo tín chỉ đã thật sự đi vào chiều sâu và có tác dụng tích cực trong việc nâng cao chất lượng đào tạo. Trong bốn khóa đầu của đào tạo tín chỉ (từ năm 2007 đến 2010), có 400 sinh viên tốt nghiệp sớm từ một học kỳ đến một năm học, tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp đúng hạn đạt hơn 85%, tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp loại khá trở lên đạt 90%. Mỗi năm có từ 500 đến 600 sinh viên nước ngoài theo học.
Bên cạnh việc tiếp tục mở thêm những ngành đào tạo mới theo nhu cầu xã hội, Đảng bộ nhà trường cũng chủ trương phát triển thêm các chương trình đào tạo chất lượng cao, theo hướng từng bước đạt chuẩn quốc tế, mở rộng các chương trình đào tạo liên kết quốc tế. Giai đoạn 2010-2015, quy mô đào tạo tiến sĩ và học viên nước ngoài tăng mạnh. Mỗi năm, Trường đào tạo khoảng 140 nghiên cứu sinh, trong đó có khoảng 20 học viên nước ngoài. Tỷ trọng quy mô đào tạo sau đại học trên tổng quy mô đào tạo chính quy vào khoảng 37%. Tỷ lệ này đang tiếp cận dần chuẩn của một đại học nghiên cứu.
Kiểm định chất lượng đào tạo cũng là một lĩnh vực mà Nhà trường đi tiên phong và sớm phát huy hiệu quả của hoạt động này trong công tác đào tạo. Ngoài việc tham gia đánh giá và đạt chuẩn chất lượng quốc gia, Trường còn bước đầu triển khai kiểm định một số chương trình đào tạo theo chuẩn của Hiệp hội các trường đại học Đông Nam Á (AUN). Năm 2013, Trường hoàn thành đánh giá chương trình cử nhân ngành Ngôn ngữ học theo chuẩn AUN và chuẩn bị việc triển khai đánh giá ngành Đông phương học. Đây là bước đi mới với quyết tâm cao nhằm mở ra những cơ hội tiến tới đạt chuẩn chất lượng khu vực và quốc tế trong hoạt động đào tạo của Nhà trường trong tương lai gần.
NCKH và hợp tác quốc tế với những phát triển vượt bậc
Hội thảo khoa học quốc tế "Viễn Viễn đông Bác cổ (EFEO) và các ngành khoa học xã hội và nhân văn Việt Nam" do Trường ĐHKHXH&NV tổ chức vào tháng 12/2014
Đảng ủy Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn xác định nâng cao chất lượng hoạt động nghiên cứu khoa học là cơ sở nâng cao chất lượng đào tạo, chất lượng đội ngũ và tạo dựng uy tín khoa học của Nhà trường. Điểm nổi bật trong hoạt động này là việc tham gia hiệu quả các chương trình khoa học trọng điểm cấp Nhà nước. Các đề tài đã cung cấp luận chứng khoa học cho việc xây dựng các chính sách phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ chủ quyền biên giới, biển đảo, tổng kết 30 năm đổi mới. Một số đề tài nổi bật như: “Phát huy nguồn lực trí tuệ Việt Nam phục vụ sự nghiệp chấn hưng đất nước trong thế kỷ 21”; “Tôn giáo trong nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và vấn đề nhà nước thế tục ở Việt Nam”… Hội đồng Tư vấn Chính sách gồm những nhà khoa học hàng đầu trong và ngoài trường đã có những tư vấn, kiến nghị có giá trị cho lãnh đạo Đảng và Nhà nước về các vấn đề văn hóa, phát triển xã hội thời kỳ mới như tư vấn về Biển Đông, văn hóa Óc Eo, xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước… Số đề tài mà Trường thực hiện trong 5 năm qua gồm 22 đề tài cấp Nhà nước và Nghị định thư, 73 đề tài cấp Đại học Quốc gia Hà Nội và 103 đề tài cấp cơ sở. Cùng với đó, có 2.762 kết quả nghiên cứu được công bố, trong đó có 188 bài báo quốc tế, 21 giải thưởng khoa học và công nghệ các cấp trong đó có ba giải thưởng Hồ Chí Minh, hai giải thưởng cấp Nhà nước và 16 giải thưởng cấp Đại học Quốc gia Hà Nội và cấp Bộ.
Hoạt động hợp tác quốc tế của Nhà trường góp phần khẳng định vị thế của Trường như đại diện tiêu biểu của giáo dục Việt Nam, thu hút và đa dạng hóa được các nguồn lực bên ngoài để phát triển. Trong hơn 90 đối tác có nhiều đại học danh giá hàng đầu của thế giới như: Đại học Princeton, Đại học San José, Đại học Utah (Hoa Kỳ), Đại học Tokyo (Nhật bản), Đại học Tổng hợp Quốc gia Moscow (Liên bang Nga), Đại học Nanyang (Singapore), Đại học Quốc gia Đài Loan (Trung Quốc), Đại học Thượng Hải (Trung Quốc), Đại học Toulouse 2 (Cộng hòa Pháp)… Nhiều dự án hợp tác quốc tế được triển khai như Dự án Hỗ trợ phát triển Bộ môn Nhân học (Quỹ Ford), Dự án Nghiên cứu Nhân học (Cơ quan Phát triển Pháp), Dự án Nghiên cứu Tôn giáo với Viện Missio (Cộng hòa LB Đức), Dự án Nghiên cứu Cải cách Chính sách Giáo dục Việt Nam (Quỹ Rosa Luxembour, CHLB Đức), Dự án Nâng cao Năng lực Giảng dạy Châu Âu tại Việt Nam (Quỹ Jean Monnet, Ủy ban Châu Âu), hợp tác với Quỹ Toshiba, Quỹ Hàn Quốc học…
Trường ĐHKHXH&NV ký thoả thuận hợp tác với ĐH Utah (Hoa Kỳ)
Thành công của Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn trong 5 năm qua có được là nhờ Đảng bộ Trường làm tốt công tác chính trị tư tưởng, tạo sự đồng thuận và gắn kết trong toàn Đảng bộ. Sức mạnh truyền thống của một trường đại học có bề dày 70 năm tuổi được phát huy cao nhất, trở thành niềm tự hào và bệ đỡ cho mọi thành công. Tinh thần sáng tạo, tiên phong, không ngừng đổi mới, dám nghĩ dám làm, trên cơ sở ý thức sâu sắc về sứ mạng và trách nhiệm của Nhà trường, của khoa học xã hội và nhân văn với sự phát triển của khoa học, giáo dục và của đất nước trong bối cảnh mới đã giúp Nhà trường có sự chuyển mình kịp thời và phù hợp với xu thế của thế giới. Bên thềm Đại học Đảng bộ của Nhà trường, đây sẽ là những thành quả đáng tự hào để Nhà trường có thêm sức mạnh và khí thế cho một chặng đường phát triển mới với tinh thần đổi mới và sáng tạo mạnh mẽ hơn.
GS.TS Nguyễn Văn Khánh, Bí thư Đảng uỷ, Hiệu trưởng Trường ĐHKHXH&NV tham dự Diễn đàn Hiệu trưởng các trường ĐH lưu vực sông Hồng lần thứ I tại Học viện Hồng Hà (Trung Quốc) (Tháng 1/2014)
PGS.TS Phạm Quang Minh (Phó Hiệu trưởng Trường ĐHKHXH&NV) nhận cờ đăng cai tổ chức Diễn đàn Hiệu trưởng các trường ĐH lưu vực sông Hồng lần 2 sẽ diễn ra vào năm 2015.
Tác giả: GS.TS.NGND Nguyễn Văn Khánh
